Orzechy arachidowe z własnej grządki

Niemalże wszystkie znane w Polsce i na świecie gatunki orzechów (orzech włoski, leszczyna, nerkowiec czy pistacje) to rośliny wieloletnie i najczęściej duże drzewa, których jadalne owoce tworzą się w części nadziemnej. W cieplejszych krajach uprawiana jest jeszcze jedna roślina rodząca orzechy, która jednak, w odróżnieniu od pozostałych gatunków, wytwarza nasiona nie w koronie drzewa, lecz pod ziemią. I właśnie z tego powodu gatunek ten został nazwany orzechem ziemnym Arachis hypogaea.

Orzech ziemny to roślina jednoroczna, bardzo podobna do dużej koniczyny. Niezwykłe w orzechach ziemnych, zwanych też arachidowymi, jest miejsce i sposób powstawania owoców. Gdy roślina zakwitnie i pojawiają się żółte kwiaty, dochodzi do zapylenia. Następnie szypułka kwiatu zaczyna się wydłużać i podąża w kierunku gleby. Po zetknięciu z podłożem zagłębia się, wpychając na głębokość kilku centymetrów strąk, który zaczyna się tam rozrastać. Widok wydłużającej się z dnia na dzień szypułki jest wyjątkowo ciekawym i fascynującym doświadczeniem.

Gdy nasiona już dojrzeją, wykopujemy całą roślinę wraz ze strąkami. Po lekkim dosuszeniu strąki odrywamy. Nasiona uzyskane z roślin rosnących we własnym ogrodzie często są mniejsze od tych kupowanych w sklepach, ale równie wartościowe. Wyjątkowo smaczne są świeże nasiona wyłuskane bezpośrednio po zbiorach.

W Europie orzechy ziemne uprawiane są głównie we Francji, Włoszech i na Bałkanach. Bez większego jednak problemu możemy także w naszym klimacie spróbować sił w ich uprawie. Zdobycie nasion nie jest trudne, bo możemy je kupić w sklepach internetowych. Dość dobrze kiełkują także surowe nasiona przeznaczone dla ptaków, które z kolei dostaniemy w sklepach zoologicznych. Niestety, orzeszki ziemne (fistaszki) kupowane w sklepach spożywczych na wagę nie nadają się do tego celu. Również orzeszki w łupinkach poddane są wcześniejszej obróbce termicznej i nie kiełkują.

Orzechy arachidowe najlepiej uprawiać z rozsady. W tym celu nasiona po wyłuskaniu ze strąka moczymy dzień lub dwa w wodzie i umieszczamy w doniczkach wypełnionych ziemią ogrodową. Nasiona najlepiej wysiać w kwietniu, aby pod koniec maja otrzymać gotową rozsadę. Najbezpieczniej wysadzić rozsadę i rozpocząć uprawę pod osłonami w szklarniach lub tunelach foliowych. Orzeszki ziemne można też uprawiać w gruncie, jednak w tym przypadku rośliny wysadzamy do ogrodu dopiero wtedy, gdy zrobi się cieplej.

Bardzo ważne w uprawie orzechów ziemnych jest dobre przygotowanie podłoża. Gleba nie może być zbita i sucha. Tylko w lekkiej i przepuszczalnej ziemi z dużą ilością substancji organicznej szypułki z rozwijającymi się orzechami będą mogły zagłębić się w ziemi.