Pierwiosnek wyniosły ma silnie pomarszczone, pokryte włoskami, jajowate liście z oskrzydlonym ogonkiem. Kwiaty zebrane w jednostronne baldachy [na pędach wys. 10-30 (40) cm] są siarkowożółte z pomarańczowym pierścieniem w gardzieli. Kwitnie w marcu-maju. Rośliny tego gatunku należą do długowiecznych i najlepiej rozrastają się w półcieniu.

W ogrodach są uprawiane od bardzo dawna. Warto zwrócić szczególną uwagę na oryginalną odmianę ‘Gold Lace Black’, charakteryzującą się fioletowo-czarnymi płatkami z białą obwódką oraz szeroką żółtą gardzielą.

Pierwiosnek lekarski ma pomarszczone, podłużnie jajowate liście, od spodu kutnerowate, zwężone w oskrzydlony długi ogonek. Silnie pachnące kwiaty, zebrane w baldaszkowaty kwiatostan na pędach wys. 10-30 cm, są żółte i mają 5 pomarańczowych plamek w gardzieli. Kwitnie w kwietniu-maju. Rośliny tego gatunku najlepiej rosną w miejscach ciepłych, nasłonecznionych i suchych. W sprzyjających warunkach same się rozsiewają.

Pierwiosnek ząbkowany Primula denticulata pochodzi z Himalajów. Ma liście owalno lancetowate, pomarszczone i dość grube, drobnoząbkowane lub całobrzegie, zwężające się w ogonek. Pędy kwiatostanowe wys. 10-30 cm wyrastają, zanim liście całkowicie się rozwiną, a potem wydłużają się stopniowo w miarę rozkwitania kwiatów.

Kwiaty zebrane są w okazałe kuliste kwiatostany o barwach: lawendoworóżowej, jasnofioletowej, ciemnofioletowej lub białej, jak np. u odmiany ‘Alba’, różowej ‘Rosea’ albo amarantowoczerwonej ‘Rubin’. Pierwiosnek ten kwitnie od końca marca do maja. Najobficiej kwitną młode rośliny, dlatego pierwiosnki ząbkowane powinniśmy często rozmnażać przez podział po kwitnieniu albo z nasion.

Pierwiosnek gruziński Primula juliae pochodzi z Kaukazu. Dzięki rozłogom tworzy gęste darnie wysokości kilku centymetrów. Liście ma okrągławe lub nerkowate, brzegiem karbowane, z wierzchu z lekkim połyskiem. Kwiaty karminowofioletowe z żółtym oczkiem osadzone są na krótkich szypułkach. Kwitnie bardzo obficie w marcu-kwietniu. Jednak po 3-5 latach uprawy kwitnienie słabnie i rośliny trzeba dzielić i przesadzać na nowe miejsce.

Od pierwiosnka gruzińskiego i pospolitego wywodzą się liczne odmiany mieszańcowe, określane w wielu źródłach jako odmiany mieszańcowe pierwiosnka pruhonickiego Primula x pruhoniciana. Najbardziej znaną odmianą mieszańcową jest ‘Wanda’ o kwiatach purpurowofioletowych z żółtym oczkiem. Kwiaty innych odmian są przeważnie w odcieniach purpury i karminu.

Pierwiosnek omszony Primula x pubescens jest efektownym mieszańcem, powstałym w wyniku krzyżowania pierwiosnka łyszczaka z alpejskim pierwiosnkiem szorstkim Primula hirsuta. Rośliny tego gatunku, podobnie jak łyszczaka, mają liście gładkie, skórzaste i pokryte mączystym nalotem. W naszych ogrodach możemy zgromadzić odmiany o różnych barwach kwiatów. Zwykle są to kwiaty dwubarwne lub trójbarwne z odmiennie zabarwionym brzegiem i oczkiem.