Kiedy już przekwitnie większość kwiatów i opadnie większość liści, największą uwagę skupią na sobie formy, zwłaszcza te reprezentowane przez elementy tzw. ogrodowej architektury. Żadnym wpływom aury nie ulega kamień. Upływ czasu działa nawet na jego korzyść, przez co jest on materiałem ponadczasowym i zawsze znajduje w ogrodzie zastosowanie. Na ścieżki nadaje się granitowa kostka (dobra także na podjazd). Z płyt piaskowca można zbudować reprezentacyjny taras, a z kamieni polnych i łupków murek ogrodzeniowy.

Konstrukcje kamienne wznosi się z myślą o ich wieloletnim wykorzystaniu. Tym ważniejsza staje się tu kwestia doboru materiałów. Większość szkód powstających na kamieniu pojawia się pod wpływem działania wody. Najbardziej daje się we znaki woda stojąca, która może powodować przebarwienia, a przy silnym mrozie nawet pęknięcia. Dlatego kamień winien być układany na przesiąkliwej podbudowie, a część nośna układana z niewielkim pochyleniem (mówi się o 2%, czyli 2 cm na metrze), umożliwiającym odpływ wodzie deszczowej.

Przepuszczalna powinna być też podbudowa kamiennej nawierzchni. Inaczej może dojść do pęknięć lub wypiętrzeń. Wybierając kamień, należy zawsze dopasowywać jego przeznaczenie do jego parametrów. Piaskowiec nigdy nie będzie dobrym materiałem na podjazd, bo jest zbyt kruchy.  

Jednym z najbardziej wziętych surowców jest granit. Kamień ten ma ziarnistą strukturę, jest twardy, odporny na ściskanie i działanie czynników atmosferycznych. Przy tym jest względnie łatwy w obróbce. Granit może być wykorzystywany do budowy tarasów, schodów, ścieżek i podjazdów. Co istotne, jest dostępny w szerokiej gamie kolorów. Dość wytrzymałe są również bazalt, porfir i sjenit. Kamień może mieć różne wykończenie, może być polerowany, płomieniowany lub szczotkowany.  

Jednak i kamień wymaga pielęgnacji. Od czasu do czasu trzeba go wymyć wodą pod ciśnieniem, ewentualnie wyszorować. Plamy, powstające np. po wycieku oleju samochodowego, czyścimy środkami chemicznymi.

 

Świadek historycznych wydarzeń

Kamień to budulec o strategicznym znaczeniu. Wykorzystywano go na długo, zanim nauczono się go fachowo obrabiać. Takie założenia spotkać można do dziś w Irlandii. Mistrzami we wznoszeniu monumentalnych budowli z kamienia byli starożytni Egipcjanie, Rzymianie i Grecy. Jednak i na ziemiach polskich mamy wiele przykładów wspaniałej kamiennej architektury, jak chociażby rekonstruowany obecnie zamek w Chęcinach.

 

Warto wiedzieć

Zgodnie z przyjętymi standardami budowlanymi powierzchnia ścieżki czy tarasu powinna mieć 2-procentowy spadek, by woda nie stagnowała. To znaczy, że na odcinku 100 cm różnica wysokości między mierzonymi punktami musi wynosić 2 cm.

 

Kamienie śliskie zimą

O tej porze roku, gdy z drzew opadają liście, a deszcze nie przestają padać, kamienna posadzka staje się niebezpiecznie śliska. Stąd ważne, by na bieżąco usuwać z niej nieczystości. Aby uzyskać szorstką nawierzchnię, w trakcie obróbki stosuje się m.in. płomieniowanie (polegające na traktowaniu powierzchni kamienia ogniem) i piaskowanie (polegające na traktowaniu powierzchni bardzo silnym strumieniem wody z piaskiem). W wyniku tych procesów kamień zyskuje chropowatość, nie tracąc jednocześnie swych właściwości fizycznych.

Podstawowym narzędziem do czyszczenia kamienia, oprócz miotły z twardego włosia, jest myjka ciśnieniowa. Trzeba tu jednak wykazać daleko idącą ostrożność, bo zbyt silny strumień wody może wypłukać fugi, a nawet naruszyć powierzchniową strukturę kamienia.

 

 

Trochę inny skalniak

Szczeliny w budowlach z kamienia – przede wszystkim w murkach – bywają na tyle duże, że można je obsadzić roślinami, dzięki czemu surowa kamienna konstrukcja ożyje i harmonijnie wtopi się w pejzaż ogrodu. Oczywiście, nie każda roślina przyjmie się w takich ekstremalnych warunkach, wciąż jednak wybór jest niemały. Najlepiej sprawdzają się tu gatunki do ogrodów skalnych. Przez cały rok dobrze prezentują się rozchodniki i rojniki. Wiosną kwitną okazale żagwiny, ubiorki i smagliczki.

Rośliny skalne są niewymagające i przyjmują się nawet w bardzo ubogim podłożu. Większe szczeliny można zapełnić przepuszczalnym substratem. Ważne, by korzenie roślin nie były zgniecione. Jeżeli zatem bryła korzeniowa jest duża i nie mieści się w szczelinie, przed sadzeniem trzeba ją podzielić. Fugi i szczeliny między kostką czy płytami zasypuje się zwykle piaskiem, wtedy jednak często osiedlają się w nich mrówki.