Drobny kamień to materiał o bardzo szerokim zastosowaniu ozdobnym i użytkowym. Grys, żwir, otoczaki stosuje się w ogrodach formalnych i nowoczesnych, wiejskich, wodnych, skalnych. Dzieje się tak, bo kamień odznacza się nieprzemijającym pięknem i wysoką trwałością. Przy tym jest dostępny lokalnie w bardzo atrakcyjnych cenach.

Nasypy z drobnych kamieni nazywamy potocznie żwirowiskiem. Tworzy się je, stosując kamień najróżniejszej wielkości (od 1 do 10 cm), koloru i kształtu, często wymieszany. Żwirowiska pozwalają w szybki sposób zagospodarować duże połacie terenu. Ich ważną funkcją użytkową jest zagęszczanie podłoża i tworzenie naturalnej wyściółki dla roślin ozdobnych.

Do tej pory stosowano w tym celu przeważnie korę, teraz, głównie ze względów estetycznych, coraz częściej sięga się właśnie po kamień, choć nie zawsze i nie wszędzie służy on roślinom. W kamiennej wyściółce nieszczególnie czują się np. różaneczniki. Do nowoczesnych zabudowań pasują nasadzenia uporządkowane, np. z jedną rośliną jako elementem przewodnim. Dobrze wypadają tu również rośliny strukturalne, choćby formowane w kule czy prostopadłościany krzewy bukszpanu, wysokie juki, kępiaste trawy ozdobne. 

Żwirowisko wygląda dobrze też w starszych ogrodach. Najważniejsze, by kamień w swej formie i kolorze współgrał z otoczeniem. Szary tłuczeń zwykle źle wygląda w zestawieniu z czerwoną cegłą. Lepiej wybrać białe otoczaki. Duży wpływ na odbiór aranżacji mają rośliny. Strukturalne dobrze prezentują się w założeniach formalnych, swobodnie rosnące – w nieformalnych. Do tej grupy zaliczyć można wysokie trawy ozdobne, rozłożyste półkrzewy, niskie gatunki okrywowe.

Który kamień wybrać? Lepsze są otoczaki czy grys? Nie ma jednej odpowiedzi, wyboru kamienia dokonujemy na podstawie kształtu, struktury, barw. Powszechnie dostępne są łupki, otoczaki, grys, tłuczeń. Jeśli ma on służyć za ściółkę dla roślin, ważny jest jego rodzaj.

 

Przygotowujemy żwirowisko

Poprawnie wykonane żwirowisko musi być odizolowane od podłoża warstwą agrotkaniny. To podstawowy warunek, jaki musi być spełniony, by założenie latami cieszyło oko nienagannym wyglądem.

Agrotkanina tłamsi agresywne chwasty

Zakładając żwirowisko, należy zerwać 5-10-centymetrową wierzchnią warstwę podłoża. Na odchwaszczonym i wyrównanym gruncie rozkładamy agrotkaninę, którą przysypujemy warstwą żwiru (lub warstwami). Jeżeli rozwijamy agrotkaninę z rolki, brzegi materiału muszą na siebie zachodzić na szerokość ok. 10 cm. W miejscach sadzenia wykonujemy krzyżowe nacięcia w agrotkaninie. Sadzimy i nawadniamy, podsypujemy żwir. W uproszczonej wersji żwirowisko można założyć także bez zdejmowania wierzchniej warstwy podłoża, wprost na ziemi.

 

 

Ramki dla niesfornych kamyków 

Każdy ogród żwirowy zaczyna z czasem gubić kamienie. Dzieje się tak, bo ilekroć stąpamy po miękkim gruncie usypanym z otoczaków czy grysu, kamyki rozsypują się na boki, często poza wytyczone granice. Niekiedy wbijają się w podeszwę z protektorem. Innym niepożądanym zjawiskiem jest mieszanie się kamieni o różnych frakcjach i kolorach. Stąd w wielu sytuacjach koniecznością jest stosowanie specjalnych przegród z metalu, tworzyw sztucznych lub betonu.

Decydując się na wybór kamienia, musimy znać jego oddziaływanie na podłoże (w szczególności jego pH, od którego zależy przyszły rozwój roślin). I tak np., granit czy bazalt powinno się stosować tam, gdzie mają rosnąć rośliny kwasolubne, np. wrzosy. Wapień stosujemy w miejscach uprawy gatunków wapieniolubnych. Do takich zaliczają się m.in. aster gawędka i miłek wiosenny.