Japońska sztuka ogrodowa nie od dzisiaj fascynuje mieszkańców Europy. Już pod koniec XIX wieku francuski malarz Claude Monet, zakładając w swym ogrodzie słynny staw z łukowatym mostem, pełen lilii wodnych, szukał inspiracji w pomysłach azjatyckich ogrodników. O wyjątkowej dla nas atrakcyjności dalekowschodnich założeń ogrodowych decyduje ich egzotyczna aura, ujmująca estetyka i czystość rozwiązań, a także panujący w każdym zakątku kojący spokój.

W japońskich aranżacjach ogrodowych główną rolę odgrywają rośliny wiecznie zielone: różaneczniki, ostrokrzewy, bukszpany, bambusy i trzmieliny, znacząco przyczyniające się do budowania nastroju wyciszenia i odpoczynku. Wrażenie azjatyckiej egzotyki wzmacniają sosny o przedziwnych kształtach i malownicze sylwetki klonów palmowych. Kolorowe rabaty kwiatowe mają tu do spełnienia drugorzędne zadanie. Zamiast nich na ogrodowej scenie pojawiają się pojedyncze, starannie wybrane okazy krzewów i drzew o niezwykle pięknych kwiatach, np. chiński dereń kousa Cornus kousa var. chinensis, wiśnia ozdobna czy wspaniała magnolia.

Miejsce do odpoczynku jest jednym z ważniejszych elementów ogrodu japońskiego (zdj.: Fotolia.com)

Woda jest jednym z najważniejszych elementów kształtowania ogrodowego krajobrazu, wykorzystywanym w najróżniejszy sposób. W tzw. ogrodzie spacerowym, przeznaczonym do kontemplacyjnych i odprężających przechadzek, nie powinno zabraknąć stawu z małą kamienną wyspą. Łagodnie sfalowana linia brzegowa i wielobarwna obwódka z funkii, tawułek i kosaćców syberyjskich, poprzedzielana w kilku miejscach małymi grupkami kamieni, nadają sadzawce naturalny wygląd.

Na tafli wody mogą pojawić się lilie wodne, ale część powierzchni stawu powinna być zawsze otwarta i czysta, aby mogły się w niej odbijać chmury płynące po niebie i porastające brzeg rośliny. Nad rozleglejszą powierzchnią wody zawisa łukowaty most z drewna lub kamienia, przez mniejszy staw prowadzi wąska kładka lub kamienie ułożone w wygodnych odstępach.

Kamienne pojemniki na wodę wywodzą się z japońskiego ogrodu herbacianego. Stoją przy brzegach ścieżek i przypominają o tradycyjnej ceremonii parzenia herbaty, podawanej w położonym w pobliżu stylowym pawilonie. Takie małe zbiorniki wody zyskują wyjątkowy urok, ustawione pod osłoną wysokich krzewów w otoczeniu bylin i traw. Mały ogrodowy obrazek uzupełnia kamienna latarnia w wianku z liści paproci, dla lepszego efektu ustawiona wyżej, na kamieniu polnym. Wieczorem z wnętrza latarni sączy się łagodne światło, wyczarowujące baśniowy, ciepły nastrój.

Duże naturalne kamienie są w azjatyckim ogrodzie niezbędnym elementem kompozycyjnym. Ładnie ukształtowane kawałki skał zdobią nie tylko brzegi stawu, mogą także leżeć na trawniku o pofałdowanej powierzchni lub pomiędzy różanecznikiem a strzyżonym drzewkiem bukszpanu. Grupy kamieni są układane w taki sposób, aby wyglądały jak część naturalnego krajobrazu.

Krajobrazami w miniaturze są także starannie zagrabione żwirowe powierzchnie w „ogrodzie medytacji”. W zależności od wzoru żwirowych fal symbolizują morze, jezioro lub rzekę. Poukładane tu kamienie są wyspami. Mały ogród żwirowy lub kamienny jest idealnym miejscem dla zestresowanych osób. Od pozostałych części ogrodu odgradza go wiecznie zielony żywopłot lub bambusowy zagajnik. Można tu z pewnością poszukać spokoju i nabrać sił na kolejny wyczerpujący dzień.