Drzewa i krzewy zrzuciły już liście, byliny zmarniały, odsłoniwszy brunatną skorupę ziemi, dawna świetność trawnika jest tylko bladym wspomnieniem. Tak w większości wypadków przedstawia się obraz ogrodu po sezonie. A wcale nie musi. Ogród można przecież zaprojektować w taki sposób, aby wyglądał atrakcyjnie przez cały rok, zmieniając się wraz z porami roku, i zaskakiwał nowymi nieoczekiwanymi wcieleniami. Aby plan się powiódł, należy przede wszystkim skompletować takie rośliny (liściaste i iglaste), które utrzymają w posadach strukturę ogrodu. Naturalne założenie możemy dodatkowo połączyć z kratkami, ściankami panelowymi, murkami z kamienia naturalnego lub palisadami.

Gatunki wiecznie zielone, zarówno drzewa, jak i krzewy, są w ogrodach czterech pór roku nieodzowne. Gęstość nasadzenia tych roślin musi być dobrze zbilansowana w stosunku do liczby drzew i krzewów zrzucających liście, a także bylin i gatunków jednorocznych. W przeciwnym razie wiosną i latem nasadzenie stanie się zatłoczone i przez to jednowymiarowe. Do małych ogrodów idealnym rozwiązaniem są drzewka iglaste, najlepiej takie, które wyróżniają się smukłym pokrojem lub nadają się do formującego cięcia.

Porady, inspiracje, aranżacje

Zimowe wcielenie derenia

Rośliną wybijającą się na pierwszy plan nasadzenia wiosennego jest dereń kwiecisty odmiany ‘Rubra’, którego atutem są piękne różowoczerwone liście. Biegnące łukiem schody są ograniczone z obydwu stron strzyżonym bukszpanowym żywopłotem. Mimo iż drzewo gubi zimą liście, nie traci swej przepięknej sylwetki i wciąż spełnia stawiane przed nim funkcje strukturalne i ozdobne. To zasługa rozłożystej korony.

Dereń kwiecisty preferuje lekko kwaśne podłoże i jest wrażliwy na przemoczenie podłoża. Jeśli nie wymagają tego okoliczności, drzewek nie powinno się przycinać, gdyż niszczy to ich naturalnie ukształtowaną koronę. W całorocznej ekspozycji okazale przedstawia się również dereń pagodowy ‘Variegata’.

Ponadsezonowe linie i kąty

Ogród o klasycznym układzie nasadzeń z wyraźnie poprowadzonymi liniami podziału ma charakter zdecydowanie ponadsezonowy, gdyż operuje przede wszystkim formą, uwydatnianą latem zielenią formowanych bukszpanów, zimą zaś światłem załamującym się na warstwie śnieżnego puchu. W letnim ogrodzie poczucie harmonii podbudowują wiśnie karłowe odmiany ‘Globosa’, hortensje oraz pienne formy róż. Zimą, gdy nikną kwiaty, znaczenia zaczynają nabierać ozdobne elementy martwej natury.

Cis pospolity Taxus baccata może być wykorzystywany wszechstronnie w rozmaitych nasadzeniach żywopłotowych. Krzewy można prowadzić na różną wysokość i przycinać na kształt kostki, stożka lub kuli. Kilkumetrową smukłą sylwetkę mają odmiany żywotnika i jałowca. Nie rozrastają się one na boki, a zatem sprawdzają się także w małych ogrodach. Żywotniki i jałowce przedstawiają się interesująco, zwłaszcza sadzone rzędem na rabacie lub wzdłuż alejek, dróżek, ścieżek. Nasadzenie możemy dopełnić wiecznie zielonymi drzewami i krzewami, np. bukszpanem, laurowiśnią i ostrokrzewem.

Ostatni jest godny uwagi także ze względu na utrzymujące się zimą czerwone jagody. Atutem wielu zrzucających liście krzewów jest nie tylko atrakcyjne kwitnienie, ale także malownicza sylwetka. Takie krzewy należy oczywiście odpowiednio wyeksponować. Na taki przywilej zasługują niewątpliwie dereń kousa, jabłoń ozdobna, magnolia oraz świdośliwa.

Ozdobne elementy martwej natury są obojętne na wpływy atmosferyczne. Te wyglądają ładnie o każdej porze roku. Latem rozświetlają je ciepłe promienie słońca, zimą pokrywają drobne kryształki lodu. Posągi, pergole, obeliski współtworzą strukturę ogrodu niezależnie od tego, czy okrywa je morze kwiatów, czy czapa śniegu. Wbrew temu, co mówi się o przeznaczeniu stawów, także i one spełniają kryteria założeń całorocznych, bo gdy wodę zetnie mróz, na jej powierzchni pojawia się piękny witraż zdobiony zatopionymi w lodzie pęcherzami powietrza i zahibernowanymi liśćmi. Ważnym składnikiem zimowego pejzażu jest też opustoszała altana. Wystarczy jedno spojrzenie w jej kierunku, aby przywołać ciepłe wspomnienia chwil spędzonych w niej minionego lata.

Porady, inspiracje, aranżacje

Prosto, skromnie, acz elegancko

W ogrodzie, w którym nadrzędną rolę pełni taras, szczególny nacisk należy położyć na aranżacje doniczkowe. Amorki, zdobione terakotowe pojemniki, kolumny to obowiązkowa część całorocznej aranżacji z wyraźnym akcentem romantycznym. W jednej z doniczek mimo mrozów kwitnie ciemiernik. W pozostałych doniczkach rosną młode krzewiny bukszpanu. Większą kolekcję tych roślin możemy podziwiać w nasadzeniu gruntowym. Ciemierniki białe kwitną już w grudniu, a krótko po nich – ciemierniki wschodnie. 

Wspomnienie lata zimową porą

Najbliższe otoczenie pawilonu wypełniają rabaty obsadzone wysokimi bylinami i piennymi różami, które stanowią naturalną osłonę tego letniego miejsca wypoczynku. W widocznym na pierwszym planie stawie rosną grzybienie, taflę wody i brzeg rozświetlają po zmroku pływające lampiony. Gdy nadchodzą mrozy i zaczyna sypać śnieg, całe założenie znika pod warstwą białego puchu, odsłaniając widok na pawilon.

Znikają też byliny, dlatego wzrok wędruje mimowolnie w kierunku rosnących w tle, przyprószonych śniegiem świerków. Po lewej stoi karmnik dla skrzydlatych gości osadzony na wysokiej nóżce. Widoczne stały się również metalowe czaple przykryte kołderką ze śniegu.