Nasze rodzime krzewy owocowe, nazywane także jagodowymi, są roślinami bardzo łatwymi w uprawie i pielęgnacji. Dotyczy to także różnych odmian maliny i jeżyny, które po swoich dzikich przodkach odziedziczyły upodobanie do ziemi bogatej w próchnicę i lekko kwaśnej. Jeżeli te podstawowe warunki stanowiskowe są spełnione, krzewy zapewnią nam bogaty zbiór owoców przez wiele lat.

Porzeczka czerwona zgodzi się na niemal każdy rodzaj podłoża. A potrzebuje niewiele. Krzewy z reguły zadowolą się solidną porcją kompostu na wiosnę i mocnym cięciem prześwietlającym po zbiorze owoców. Przy zrównoważonych warunkach uprawy na pewno odwdzięczą się obfitością owoców. Odmiany porzeczki czerwonej i białej są najczęściej samopylne. Dlatego wystarczy posadzić nawet tylko jeden krzew, aby przez kilkanaście dni cieszyć się smakiem pysznych owoców.

Zebrane w grona utrzymują się na pędach długo, dlatego codziennie można uszczykiwać z krzewu nową porcję świeżych aromatycznych jagód. Szczególnie smakowite są przed chwilą zerwane słodkie owoce niektórych odmian porzeczki białej, np. pochodzącej ze Szwecji ‘Weisse Jätte’, albo klasycznej ‘Weisse Versailler’. Jeżeli zamierzamy przygotowywać pyszne dżemy, galaretki i soki, posadźmy kilka lub kilkanaście krzewów różnych odmian. Z zapylonych obcym pyłkiem kwiatów rozwiną się liczniejsze i wyraźnie większe jagody. 

Porzeczki czarne wydzielają charakterystyczną woń, owoce są jednak prawdziwą bombą witaminową, dlatego osobom bardziej wrażliwym warto polecić nowe słabo pachnące odmiany, jak np. ‘Cassima Noirona’ czy ‘Cassima Neva’. Agrest i jeżyna były kiedyś cenione za gęste kolce. Dzisiaj popularne są odmiany pozbawione tej obronnej cechy.

 

Nowy szkodnik - muszka plamoskrzydła

Pochodząca z Azji niewielka (2,5-3,5 mm) muszka plamoskrzydła szybko rozprzestrzenia się w Europie. Jest krewniaczką dobrze nam znanej muszki owocowej, popularnie nazywanej octówką. W Polsce pojawiła się w roku 2014. Atakuje niemal wszystkie krzewy owocowe, ale najbardziej lubi maliny i jeżyny. Muszki rodzaju żeńskiego nakłuwają owoce i składają w każdym nawet po kilkanaście jaj. Widok wykluwających się małych białych larw skutecznie odbiera apetyt nawet największym łasuchom.

Porażonych krzewów nie należy spryskiwać środkami chemicznymi, gdyż ich skuteczność nie jest jeszcze do końca zbadana, a poza tym mogą zatruć dojrzewające zdrowe owoce. Ekologicznym sposobem walki z muszkami są specjalne pułapki wabiące. Od początku do końca okresu dojrzewania owoców krzewy można okrywać drobnooczkową siatką do ochrony upraw.  

 

 

Krzewom owocowym zagrażają różne gatunki chrząszczy, np. ogrodnica niszczylistka kwieciak i kistnik malinowiec. Kistnik składa jaja przede wszystkim na owocach malin i jeżyn. Wykluwające się w czerwcu larwy są podobne do larw muszki plamoskrzydłej. Nie są więc zagrożeniem dla późnych odmian owocujących w sierpniu, ale właśnie wtedy pojawiają się muszki azjatyckie. Dlatego specjaliści zalecają uprawę nowych letnich odmian malin dojrzewających bardzo wcześnie. 

 

Wartościowe odmiany

- ‘Dorman Red’ jest krzyżówką dzikiej jeżyny Rubus ulmifolius z maliną ogrodową ‘Dorsett’. Owoce o barwie malinowej mają kwaskowaty smak. Pędy półkrzewu prowadzimy przy drutach szpaleru.

-  Agrest ‘Captivator’ to odmiana bezkolcowa, odporna na ataki mączniaka. Owoce dojrzewają od początku lipca.

- Jeżyna ‘Nessy’ o bezkolcowych pędach uważana jest za jedną z odmian o najsmaczniejszych owocach. Odporna na zimno roślina dobrze rośnie także w niezbyt sprzyjających warunkach.

- Porzeczka czarna ‘Cassima neva’ rodzi smaczne owoce, które nadają kisielom, galaretkom, sokom i likierom charakterystyczny delikatny aromat cassis.

- Porzeczka biała ‘Glasperle’ ma półprzezroczyste owoce zebrane w długie grona. Należy je osłaniać w upalne słoneczne dni. Zbiory trwają od połowy lipca.