Warzywa ciepłolubne oraz te o długim okresie wegetacji można z powodzeniem uprawiać pod osłonami. Najtrwalszą konstrukcję mają szklarnie. Jeszcze do niedawna były one budowane z wykorzystaniem szkła ogrodniczego i stali ocynkowanej, obecnie przeważają systemy wykorzystujące aluminium i znacznie lżejszy poliwęglan.

Zastosowanie lżejszych materiałów pozwala na produkcję wyższych szklarni, a ograniczenie liczby elementów konstrukcyjnych do niezbędnego minimum zapewnia roślinom dużo lepsze oświetlenie promieniami słonecznymi. W uprawie amatorskiej stosuje się zazwyczaj niewielkie szklarnie pojedyncze.

Podstawę szklarni stanowi fundament, który przenosi obciążenie całkowite obiektu na grunt. Fundament może być ciągły lub punktowy. Pierwszy okala cały obiekt, drugi ma postać stóp fundamentowych, które przy niewielkich gabarytowo obiektach umieszczone są zazwyczaj w kątach obiektu, a przy większych mniej więcej co 3 m w linii prostej.

Szkielet szklarni zbudowany jest z ramownic (stanowiących podstawę konstrukcji nośnej), płatwi (tworzących konstrukcję dachu) oraz szczeblin (łączących szyby) i wietrzników (będących najmniejszym elementem konstrukcyjnym).

Do produkcji tych elementów wykorzystuje się aluminium lub stal ocynkowaną, którą można pomalować na biało, by poprawić warunki świetlne wewnątrz szklarni. Do budowy konstrukcji można także wykorzystać drewno (z modrzewia lub dębu), koniecznie zaimpregnowane, lub tworzywa sztuczne. W szklarniach tradycyjnych stosowano jako wypełnienie szczeblin tzw. szkło ogrodnicze.

Na rynku dostępna jest cała gama szklarni ogrodniczych, do budowy których wykorzystuje się głównie płyty poliwęglanowe lub akrylowe. Przepuszczają one światło w stopniu zbliżonym do szkła, jednak są o połowę lżejsze, przy znacznie większej wytrzymałości na uszkodzenia mechaniczne.

Dodatkowo odznaczają się lepszą izolacją cieplną, częściowo chroniąc rośliny przed poparzeniem słonecznym. Ściany boczne i szczytowe szklarni mogą mieć podwójne wypełnienie, by jeszcze bardziej ograniczyć straty ciepła. Połać dachowa ma zazwyczaj wypełnienie pojedyncze (grubość 4 mm), aby nie pogarszać warunków świetlnych wewnątrz szklarni.

W połaci dachowej, standardowo o nachyleniu 30°, mogą być umieszczone wietrzniki. Małe szklarnie często wyposażone są jedynie w drzwi, co mocno ogranicza możliwości wietrzenia. Jeśli planujemy wykorzystywać szklarnię do uprawy ogórków czy pomidorów, powinna być ona wyposażona choć w jeden wietrznik dachowy, by uniknąć poparzenia roślin.

Ocieplona i funkcjonalna

Aby w pełni wykorzystać zalety szklarni, korzystne jest zamontowanie systemu ogrzewania, jednak generuje to dodatkowe koszty związane zarówno z budową, jak i z eksploatacją. Rury grzewcze powinny być zamontowane w podłożu szklarni i na ścianach. Obiekty nieogrzewane także są dość powszechnie wykorzystywane i umożliwiają wydłużenie okresu wegetacyjnego dla roślin, produkcję rozsady, jednak znacznie później w porównaniu z obiektami ogrzewanymi.

Jeśli zależy nam na tym, aby nasza szklarnia była w pełni funkcjonalna, zadbajmy o to, by była wyposażona w dodatkowe akcesoria, np. automatycznie otwierane okna czy wietrzniki lub okna żaluzjowe. Wiele gotowych szklarni ma także systemy praktycznych półek – mogą być wykorzystane jako stół roboczy do pikowania czy przesadzania roślin oraz jako miejsce ich uprawy, zwiększając tym samym areał uprawy w tym niewielkim obiekcie. Ich cena także nie musi być wygórowana. Gotowe szklarnie można kupić już za ok. 1500 zł.

Przy projektowaniu lub zamawianiu gotowej szklarni, warto brać  pod uwagę nie tylko jej przeznaczenie, ale też wygląd. Modele tradycyjne mają bryłę prostopadłościanu, bardziej wyszukane są okrągłe lub półokrągłe i połączone np. z budynkiem, pełniąc zimą funkcję oranżerii.

Budowa małych przydomowych szklarni może być ciekawym wyzwaniem dla zapalonych majsterkowiczów. Najważniejszą kwestią, oprócz doboru materiałów, jest miarodajne wyliczenie wytrzymałości na obciążenia. Z tego względu lepiej wybrać lżejsze i odporniejsze na uszkodzenia wypełnienie, na przykład szkło polistyrenowe, płyty poliwęglanowe lub szkło akrylowe (pleksiglas). Szklarnia powinna być budowana na płaskim terenie, co równomiernie rozkłada obciążenia oraz zapewnia prawidłowe rozproszenie światła w jej wnętrzu.