Większość gatunków krzewów można bez większych problemów rozmnożyć we własnym zakresie. Istnieją różne metody, przy czym najłatwiejsze i najskuteczniejsze jest rozmnażanie wegetatywne. Najczęściej krzewy liściaste rozmnaża się przez sadzonki oraz odkłady.

Spis treści:

  1. Sadzonki zielne
  2. Sadzonki półzdrewniałe
  3. Sadzonki zdrewniałe
  4. Odkłady

Sadzonki zielne

Za przygotowanie sadzonek zielnych zabieramy się już w V (porzeczka ozdobna, suchodrzew, trzmielina) i kontynuujemy ich pozyskiwanie do początku czerwca (berberys, forsycja, irga, perukowiec, różanecznik, tawuły, wrzosy).

Sadzonki pozyskuje się z nowo wytworzonych tegorocznych pędów, zanim jeszcze zaczną drewnieć. Pobieramy fragmenty od długości ok. 10 cm na których znajduje się 3-5 par liści. Duże liście skracamy o połowę, by ograniczyć parowanie wody, a dolne liście usuwamy. Końcówkę sadzonki możemy zanurzyć w ukorzeniaczu. Tak przygotowane sadzonki umieszczamy w skrzynkach lub doniczkach wypełnionych mieszanką torfu i piachu w stosunku 1:1. Pojemniki przykrywamy folią lub szkłem i ustawiamy w jasnym miejscu. Regularnie podlewamy i wietrzymy sadzonki. Rośliny powinny ukorzenić się po 6-8 tygodniach od posadzenia. Zwykle nowe rośliny sadzimy do gruntu dopiero wiosną.

Sadzonki półzdrewniałe

Za pomocą tej metody rozmnażamy takie gatunki jak forsycja, laurowiśnia, berberys, hortensja, mahonia czy bukszpan wieczniezielony.

Za przygotowanie sadzonek zabieramy się od połowy lipca do końca września. Pobrane wiosną, najlepiej jednoroczne, pędy tniemy na 10-15 cm odcinki, z których każdy powinien mieć przynajmniej 2 pary pąków. Najlepiej ukorzeniają się wierzchołki pędów i z to z nich powinniśmy sporządzać sadzonki. Niektóre gatunki najlepiej rozmnożyć przez sadzonki półzdrewaniałe z piętką czyli fragmentem starego pędu.

Obrywamy dolne liście, a końcówkę sadzonki zanurzamy w ukorzeniaczu (opcjonalnie).

Sadzonki umieszczamy na głębokość 3-4 cm w skrzynkach lub doniczkach wypełnionych mieszanką torfu z piaskiem (1 : 1 lub 1 : 2) lub torfu, piasku gruboziarnistego i perlitu (1 : 1 : 1). Pojemniki przykrywamy folią lub szkłem, tak by temperatura powietrza wynosiła 15–24°C. Sadzonki musimy regularnie nawozić, dokarmiać dolistnie oraz wietrzyć. Rośliny, w zależności od gatunku, ukorzeniają się w ciągu kliku tygodni.

Sadzonki zdrewniałe

To jeden z podstawowych i najłatwiejszych sposobów rozmnażania wielu krzewów np. derenia rozłogowego i białego, jaśminowca, kaliny japońskiej, karagany syberyjskiej czy krzewuszki cudownej.

Jednoroczne, zdrewniałe pędy, z których sporządzimy sadzonki pobieramy od listopada do połowy lutego. Związane w pęczki pędy umieszczamy w chłodnym pomieszczeniu np. piwnicy i zabezpieczamy przed wysuszeniem.

Sporządzanie sadzonek z gatunków, których pąki wcześnie nabrzmiewają wiosną (wiciokrzewów, hortensji, suchodrzewów, wierzb, topoli, bzów) możemy rozpocząć już w listopadzie. Następnie przed końcem roku przygotowujemy sadzonki gatunków, których pędy nie drewnieją całkowicie przed zimą np. z budlei Dawida czy okrywowych odmian róż.

Pędy o grubości ołówka, lub cieńsze, tniemy na 15 cm odcinki, z których każdy powinien mieć 3 pary pąków. Lekko skośne cięcie górne wykonujemy nad pąkiem, a dolne prostopadle do pędu, poniżej pąka. Końcówkę sadzonki zanurzamy w ukorzeniaczu. Tak przygotowane sadzonki umieszczamy pionowo w skrzynkach wypełnionych piaskiem i przechowujemy w zimnej piwnicy w temperaturze około 0–1°C. Wiosną następnego roku sadzimy rośliny do doniczek lub na miejsce stałe.

Odkłady

Ten sposób rozmnażania polega na ukorzenieniu młodych, elastycznych pędów, które ciągle związane są z roślina mateczną. Sadzonkę odcinamy, dopiero, gdy się ukorzeni. Odkłady przygotowujemy wiosną lub jesienią.

Najłatwiej otrzymać nowe rośliny rozmnażając je przez odkłady poziome.

Wiosną wybieramy zdrowy, jednoroczny pęd (u azalii i różaneczników 2-3 letni), który rośnie nisko nad ziemią. Przyginamy go i układamy na dnie wcześniej wykopanego, płytkiego rowka, a następnie przytwierdzamy do ziemi wygiętym drutem. Pęd przysypujemy ziemią, tak aby ponad jej powierzchnię wystawał wierzchołek pędu. Pęd można przywiązać do palika.

Przez cały sezon roślinę regularnie podlewamy. Jesienią rozgarniamy kopczyk i jeśli korzenie na pędzie są liczne i długie – odcinamy go od rośliny i sadzimy na nowe miejsce. Jeśli pęd słabo się ukorzenił pozostawiamy go i odcinamy dopiero następnej jesieni.

Przed odkłady poziome można rozmnażać azalie, hortensje, irgi, jaśminowce, kaliny, lilaki, magnolie, oliwniki, ostrokrzewy, peonie krzewiaste, pigwowce, tawuły i żylistki, lawendę.

Odkłady proste polegają na przygięciu pędu na wysokości ok. 25 cm od wierzchołka i umocowaniu go w dołku, tak by stykał się z ziemią. Po roku nowa sadzonka nadaje się do odcięcia. Tą metoda rozmnażamy krzewy o wzniesionych i dość sztywnych pędach np. krzewuszki, jaśminowce, kaliny czy żylistki.

Odkłady powtarzane polegają na ułożeniu pędu w falistym zagłębieniu, tak by pąki znajdowały się zarówno w ziemi, jak i na szczytach łuków. Na odcinkach zanurzonych w ziemi tworzą się korzenie, a na powierzchni wyrastają pędy. W ten sposób możemy rozmnożyć gatunki o długich i elastycznych pędach np, aktinidię, wiciokrzew, glicynię czy kokornak.

Czytaj też:

Wrzesień w sadzie i w warzywniku

Jesienne zadania w ogrodzie