Właściwa nazwa tamarillo, (potocznie: pomidor drzewiasty) brzmi cyfomandra grubolistna Cyphomandra betacea. To szybko rosnące, wiecznie zielone drzewo, występujące w stanie dzikim na terenie Peru, Ekwadoru, Chile i Boliwii.

Roślina ta tworzy jadalne owoce, wyglądem nieco przypominające dobrze znanego nam pomidora. Miąższ ma wyrazisty smak, zbliżony do pomidora, ale z wyczuwalną porzeczkową nutą. Owoce należy bezwzględnie obierać z gorzkiej i cierpkiej skórki – najlepiej po sparzeniu ich wrzątkiem. 

Uprawiane do dziś odmiany cyfomandry o dużych, purpurowych owocach zostały wyhodowane w latach 20. ubiegłego stulecia. Obecnie tamarillo uprawiane jest m.in. w Argentynie, Brazylii, Stanach Zjednoczonych czy Nowej Zelandii. W zależności od odmiany, jego owoce mogą mieć barwę purpurową bądź czerwoną (najczęściej i najchętniej wybieraną), ale spotykane są także pomarańczowe i żółte cyfomandry.

Tamarillo może być wykorzystywany na różne sposoby – i jako owoc, i jako warzywo. Jest idealnym składnikiem sałatek, przecierów, dżemów, wyśmienitym dodatkiem do mięs, ryb i drobiu oraz kanapek. Jest cennym źródłem witamin z grupy B (zwłaszcza B6), witamin C, E, prowitaminy A (beta karotenu), zawiera także sporo żelaza i potasu oraz przeciwutleniaczy. Ponieważ cyfomandra grubolistna jest rośliną tropikalną, ma wysokie wymagania cieplne.

 

Wymagania cyfomandry

Pomidor drzewiasty dorasta zazwyczaj do 5 m, a jego uprawa prowadzona jest przez 10-12 lat. Najobfitsze zbiory przypadają na czwarty rok uprawy. Najkorzystniejsze dla jego wzrostu są temperatury oscylujące w zakresie 15-20°C. Temperatura poniżej 5°C hamuje wzrost roślin, zaś poniżej -2°C powoduje ich zamieranie. System korzeniowy nie jest zbyt głęboki, co sprawia, że cyfomandra nie jest odporna na suszę. Najlepiej rośnie na glebach próchniczych, żyznych, przepuszczalnych, o pH od 5-8,5.

 

W naszych warunkach możemy pokusić się o uprawę tamarillo jedynie w szklarni. Roślinę najlepiej rozmnaża się wegetatywnie, wykorzystując jednoroczne sadzonki wierzchołkowe, choć uprawa z nasion również się udaje. Proces ukorzeniania trwa około 3-4 tygodni, w tym czasie należy zapewnić cyfomandrom temperaturę 20°C.

Młode okazy zimują w szklarni lub w tunelu (temp. minimalna 7°C). Później usuwa się wierzchołek wzrostu, by roślina wytworzyła pędy boczne (najczęściej 4-6). W pierwszym roku uprawy przyrosty osiągają ok. 1 m, jedna roślina rodzi 4-8 szt. owoców.

Podobnie jak w uprawie pomidorów, tamarillo w czasie sezonu wegetacyjnego należy systematycznie podlewać i zasilać nawozami, a także przycinać. Cyfomandra jest drzewem, które w wyniku przycinania uzyskuje krzaczastą formę. Zabieg ten jest ważny, owoce tworzą się bowiem jedynie na tegorocznych pędach. Kwiaty tamarillo mają barwę białą – w sprzyjających warunkach rośliny kwitną intensywnie, zawiązując dużo owoców.