Pnącza zajmują te partie założeń, które dla innych roślin są nieosiągalne. Pędy gatunków pnących spowijają pergole, ganki, porastają ściany domów, altanyobeliski, dekorując je płaszczem ciekawie wybarwionych liści i/lub atrakcyjnych kwiatów. Pnącza są łatwe w prowadzeniu, wiele z nich nadaje się także do formowania, co sprawia, że są niezastąpione również w małych ogrodach.

Pnącza najczęściej spełniają rolę roślin maskujących. Gęsto porośnięty szpaler roślin pnących efektywnie zagospodarowuje przestrzeń, pełniąc zarazem funkcje użytkoweozdobne. Rośliny chronią przed wiatrem, słońcem, kurzem i hałasem nie gorzej niż panelowe ścianki z drewna. Pnącza można prowadzić po specjalnie dla nich skonstruowanych podporach lub już istniejącym elemencie ogrodowej architektury - ogrodzeniu, pergoli, pniu czy koronie starego drzewa lub krzewu. Niektóre rośliny, np. dzikie winobluszcz, możemy prowadzić po ścianie domu lub po murze bez stosowania dodatkowych podpór. Ma to jednak swe minusy, gdyż pnącza te wspinają się za pomocą specjalnych korzeni czepnych, przez co dorosłe okazy bywają trudne do usunięcia. Poza tym tynki na ścianach powinny być w bardzo dobrym stanie.

Altany i pawilony pokryte liśćmi

Wyjątkowo nastrojowe aranżacje tworzą założenia, których głównym elementem są kwitnące pnącza prowadzone po altanach lub pawilonach. Pod tym względem róże nie mają sobie równych. Prezentują się wspaniale zarówno w pojedynkę, jak i w towarzystwie innych roślin, np. powojników. Obydwa pnącza są reprezentowane przez niezliczoną ilość odmian, różniących się między sobą zarówno kolorem, jak i formą kwiatów. W aranżacji altan i pawilonów niezastąpiony bywa także wiciokrzew, którego obecność docenimy przede wszystkim w godzinach wieczornych. O tej porze wokół roślin unoszą się obłoki przyjemnych zapachów. Pnączami możemy ozdobić także balkontaras; w uprawie doniczkowej sprawdzają się m.in. słabo rosnące odmiany wspomnianego powojnika, a także wiciokrzewu. 

 

Pergola obok Hali Stulecia we Wrocławiu od lat daje cień odwiedzającym właśnie dzięki pnączom (zdj.: Fotolia.com)

Wolno stojące pelargonie zdobiądzielą przestrzeń. Założenia takie mogą separować ogród użytkowy od ozdobnego lub dzielić posesję na strefy zgodnie z obranym schematem aranżacyjnym, tak aby części ogrodu miały wyraśnie zaakcentowane granice. Całość powinna tworzyć spójny wizualnie obraz, dlatego zarówno pergole, jak i rośliny muszą ze sobą korespondować wielkościąkolorystyką (dotyczy to głównie wybarwienia kwiatów). Zawsze też należy uwzględniać wielkość roślin i tak dobierać podpory, aby wytrzymały ciężar dorosłych pnączy. Stabilnych podpór potrzebują przede wszystkim takie silnie rozrastające się pnącza, jak glicyniadzikie wino, a także niektóre odmiany róż z grupy ramblerów - dlatego, często to np. drewniana altana jest ich podporą.

Pnącza na rabatach 

Pnącza mogą się także na rabatach o ile poprowadzi się rośliny po niedużych obeliskach lub specjalnych stelażach. Do nasadzeń rabatowych nadają się m.in. powojniki i nisko rosnące odmiany róż. Optymalnym miejscem dla nasadzeń są rabaty leżące w bezpośrednim sąsiedztwie tarasu, ścieżek lub klombów przed domem. Oprócz roślin wieloletnich do aranżacji nadają się także pnącza jednoroczne, takie jak: nasturcja, kobea, tunbergia, groszek pachnący, fasola ozdobna, rodochiton, asarinawilec.

 


Pomysły i inspiracje

Łuk triumfalny

Luk z liści bluszczu, spomiędzy których wystają miejscami pojedyncze białe kwiaty powojnika, prowadzi do części wypoczynkowej ogrodu. Uzyskanie takiego efektu ozdobnego wymaga cierpliwości, gdyż potrzeba 10 lat, aby bluszcz tak bujnie się rozwniął

Bujny żywopłot

Ogrodzenie z siatki niemal całkowicie ginie w gęstwinie liści i kwiatów wiciokrzewu. W głębi widać bujnie kwitnącą różę pnącą. Całość tworzy bardzo gęsty żywopłot

Niepokonany duet

Znów róże w roli głównej – aranżacje z tych roślin zawsze dają oryginalny efekt ozdobny. Trzon aranżacji tworzą odmiany ‘Lykkefund’ (kremowobiała, pędy do 7 m) oraz ‘Parade’ (różowa, pędy do 4m)

Jednoroczne pnącza: błyskawiczna dekoracja i zasłona

Pnącza jednoroczne pełnią nie tylko funkcje ozdobne. Rośliny są bardzo pomocne w uzupełnianiu nasadzeń wieloletnich, w których wskutek wichury czy suszy ucierpiała część pędów i konieczne jest szybkie zamaskowanie luk. Nadają się do tego m.in. wilec, groszek pachnący i tunbergia. Aby przyspieszyć rozwój, nasiona wysiewamy już od połowy marca, od połowy maja siewki można wysadzić do gruntu

Liściaste sklepienie

Dzikie wino (botaniczna nazwa: winobluszcz pięciolistkowy) oraz glicynia już niejeden raz udowodniły swą przydatnoŚć w nasadzeniach ozdobnych. W duecie dają jeszcze lepszy efekt dekoracyjny (aspekt wiosenny i jesienny), a odpowiednio poprowadzone mogą przyjąć formę efektownego zadaszenia osłaniającego przed palącym słońcem. 

Lider wspinaczki

Bluszcz jest wiecznie zielonym pnączem słynącym z doskonałych właściwości maskujących. Bluszcz sforsuje dosłownie każdą przeszkodę, pędy wspinają się także po murach i ścianach

Szczelny parawan

Nieprzypadkowo pędy powojnika są prowadzone po pergoli graniczącej z tarasem. Gęsto porośnięta pergola ma chronić prywatność gospodarzy

Tunel pełen kwiatów

Wiciokrzew i fioletowo kwitnący powojnik oplatają pędami łukowatą podporę rozpiętąnad ścieżką. Wzdłuż alejki rosną niebiesie przetaczniki i żółte, słonecznikopodobne omany