Oryginalna budowa kwiatów męczennicy Passiflora caerulea L. połączona z równie niezwykłą ich urodą, od wieków wzbudzała duże emocje. Kwiaty tej rośliny zbudowane są z pięciu płatków i tylu samo bardzo podobnych działek kielicha. Największe wrażenie sprawia wyraźnie kontrastujący z nimi tzw. przykoronek, zbudowany najczęściej z promieniście ułożonych barwnych nitek. To on przede wszystkim decyduje o niebywałej urodzie kwiatów męczennic, chociaż natura wyposażyła je w kolejne zdobiące detale – pięć okazałych pręcików oraz trzy znamiona słupka.

Konkwistadorom, którzy pierwsi ujrzeli męczennice w Ameryce Południowej, kwiaty te kojarzyły się z monstrancjami. Nieco później skomplikowanemu układowi poszczególnych elementów kwiatów zaczęto nadawać symbolikę związaną z ukrzyżowaniem Chrystusa: 10 płatków i działek kielicha symbolizowało dziesięciu wiernych apostołów, pręciki – pięć ran zadanych Chrystusowi, a znamiona słupka 3 gwoździe, którymi przybito go do krzyża. Przykoronek kojarzył się natomiast z koroną cierniową. Od tych właśnie skojarzeń wzięła się nazwa męczennic, nie tylko w języku polskim. Łacińska nazwa Passiflora pochodzi bowiem od słów passio – cierpienie i flos, czyli kwiat.

Większość spośród około tysiąca gatunków męczennic to pnącza o owalnych lub klapowanych liściach. Wiele z nich uprawianych jest w celach ozdobnych, a niektóre dla jadalnych owoców. Najsmaczniejsze owoce, znane pod nazwą marakuja, ma męczennica jadalna P. edulis. Owoce te, zawierające liczne nasiona otoczone galaretowatą osnówką, występują w dwóch typach odmian: o żółtej lub fioletowo czerwonej skórce. Bardzo duże, ale według niektórych nie tak smaczne jak marakuje owoce, tworzy też męczennica olbrzymia P. quadrangularis. Nazywane są granadillami.

W naszych warunkach męczennice uprawia się przede wszystkim dla ozdoby. Można je hodować w mieszkaniach lub jako rośliny pojemnikowe na tarasie lub balkonie.

Najbardziej popularna jest męczennica błękitna (nazywana także zwyczajną lub modrą) P. coerulea. Do kwitnienia wymaga słońca i wysokiej temperatury latem. Jest to roślina bardzo dekoracyjna i łatwa w uprawie. Kwiaty są białe z niebieskimi nitkami przykoronka, ale ozdobne są tu także klapowane liście, z których część jesienią zmienia kolor i opada. Męczennica błękitna szczególnie pięknie prezentuje się na tarasie lub balkonie pod koniec lata, kiedy dojrzewają owoce.

Na zewnątrz passiflora może rosnąć do września (znosi spadki temperatury do -5°C), przed zimą musimy ją jednak przenieść do pomieszczeń. Najbardziej odpowiada jej wtedy temperatura 8-10°C, ale powinna poradzić sobie także w nieco wyższej (może to jednak skutkować kwitnieniem w następnym sezonie).

Podobnej temperatury spoczynku potrzebuje męczennica koralowa Pracemosa o kwiatach w żywo czerwonej barwie, które są zebrane w grona. Gatunek ten nadaje się przede wszystkim do uprawy w mieszkaniu. Wyższej temperatury zimą (najbardziej odpowiada jej wówczas 15-18°C) wymaga męczennica olbrzymia o purpurowo czerwonych płatkach i działkach kielicha oraz długich, niezwykle efektownych nitkach przykoronka w kolorze ciemnego fioletu.