Rola żywopłotówmurków w ogrodzie jest wręcz nieoceniona. Oprócz funkcji czysto ozdobnych spełniają one także ważne zadania użytkowe, m.in. osłaniają przed wiatrem, tłumią hałas, przesłaniają widok z zewnątrz.

Tylko część ogrodzeń łączy elementy ozdobne z użytkowymi. W takich przypadkach sytuację ratują dodatkowe nasadzenia – wąskie kwiatowe rabaty, utrzymywane na całej długości żywopłotu bądź muru. Często rabaty takie zakładane są tylko po to, aby uwydatnić walory żywopłotu.

O wyborze roślin decydują ostatecznie warunki środowiskowe, jakie panują przy ogrodzeniu. Trzeba zaobserwować, czy miejsce, w którym planujemy założyć rabatę, jest słoneczne, czy też może zacienione. Warto też zwrócić uwagę na to, gdzie znajduje się tzw. strona odwietrzna. Jeżeli rabata leży w jej zasięgu, nawet przy silnych opadach deszczu ziemia jest słabiej nawadniana. W praktyce może to oznaczać częstsze podlewanie.

(zdj.: Fotolia.com)

Zanim przystąpimy do sadzenia roślin, musimy dobrze przygotować podłoże. Ziemię przekopujemy i w razie potrzeby ulepszamy kompostem. Pracę wykonujemy z zachowaniem najwyższej ostrożności, aby nie zranić korzeni krzewów żywopłotowych. Silnie ukorzenione podłoże spulchniamy widłami szerokozębnymi. 

U nasady muru dochodzi częstokroć do zawirowań powietrza, które są dla roślin szkodliwe. Dlatego na stanowiskach najniżej położonych należy unikać uprawy roślin o dużych, cienkich liściach. Trzeba też pamiętać, że kamienne murki o południowej wystawie silnie się nagrzewają, toteż w ich sąsiedztwie powinno się uprawiać rośliny wytrzymałe na suszę i upały.

Bardzo wąskie rabaty są typowe dla żywopłotów biegnących wzdłuż podjazdu lub uliczki. Bardzo często szerokość rabatki nie przekracza w tych wypadkach 30-50 cm. Na tak ograniczonej powierzchni sprawdzają się jedynie nasadzenia oparte na jednym gatunku. W miejscach nasłonecznionych doskonale prezentują się m.in. krzewiny lawendy. Do miejsc zacienionych nadają się np. funkie, paprocieturzyce. 

Kto zdoła wygospodarować więcej miejsca, powinien założyć rabatę szerokości od 50 do 100 cm. Wówczas wachlarz możliwości znacznie się powiększa. Jedno z rozwiązań zakłada wykorzystanie od 5 do 7 gatunków roślin zestawionych w spójne nasadzenie, które następnie powtarza się na całej długości rabaty. Dzięki takiemu układowi nasadzenia są urozmaicone i zawsze interesujące.

Ważna jest regularna obserwacja założenia rabatowo-żywopłotowego. Oznacza to m.in., że częściej należy sprawdzać, czy na roślinach nie żerują szkodniki lub nie są porażone przez choroby, i oczyszczać ziemię z resztek organicznych.

Kompozycje rabat w miejscach słonecznych i cienistych

Miejsca słoneczne

Na stanowiskach nasłonecznionych mogą gościć rośliny ze strefy śródziemnomorskiej. Bardzo dobrze czują się tu np. wysokie pustynniki. Ich strzeliste kwiatostany tworzą interesujące tło. Ciemnoczerwone liście mają szałwia lekarska Salvia officinalis, a także żółto kwitnący wilczomlecz migdałolistny Euphorbia amygdaloidesPurpurea’.

Efektowny kontrast tworzą z nimi jasne liście czyśćca wełnistego Stachys byzantina. Stanowiska na pierwszym planie zajmują rośliny wyróżniające się ujmującym zapachem: macierzanka cytrynowa Thymus citriodorus oraz lawenda.

Miejsca cieniste

Na stanowiskach nasłonecznionych przez bardzo krótki czas lub nienasłonecznionych w ogóle czują się dobrze m.in. słynąca z olbrzymich liści rodgersja Astilboides tabularis oraz mieszańcowe odmiany tawułki Arendsa. Na brzegu rabaty rozrasta się czerwonolistna żurawkaAmethyst Mist’. Perłą nasadzenia jest niemal dwumetrowe parzydło leśne Aruncus dioicus.

Na prawo od niego rośnie świecznica Cimicifuga simplex, a przed nią mała funkia falista Hosta undulata. Charakterystyczne palczaste, głęboko podzielone liście należą do rodgersji kasztanowcolistnej Rodgersia aesculifolia.