Grzybienie Nymphaea, popularnie nazywane liliami wodnymi, fascynują ludzi od ponad 4000 lat i już wówczas zdobiły ogrodowe zbiorniki wodne arystokratów w starożytnym Egipcie, cesarstwie Chin i w Japonii. To zauroczenie liliami jest wciąż żywe, co łatwo zauważymy, przyglądając się trudom wielu hodowców, nieustających w poszukiwaniu nowych odmian, które mogłyby rosnąć nawet w bardzo małych zbiornikach albo miałyby kwiaty o rzadkiej w przyrodzie barwie, np. niebieskie. W ostatnich latach hodowcy pracowali zwłaszcza nad najdrobniejszymi formami karłowymi i słabo rosnącymi. Natomiast kolor niebieski jest nadal zastrzeżony wyłącznie dla kwiatów odmian egzotycznych, wrażliwych na zimowe chłody.
Te piękne rośliny wodne bez większych problemów zadomowią się w naszym ogrodowym stawie, jeżeli weźmiemy pod uwagę siłę wzrostu i głębokość sadzenia wybranych odmian. Różnice są ogromne: formy karłowego grzybienia Nyphaea tetragona i jego krewnych, np. ‘Helvola’, ‘Alba’, ‘Graziella’ czy ‘Paul Hariot’, zadowolą się wodą głębokości 10 cm w pojemniku, natomiast dla silnie rosnących lilii wodnych, jak np. ‘Colossea’, ‘Escarboucle’, ‘Mrs. Richmond’, ‘Gladstoniana’ czy ‘Gold Medal’, nawet jeden metr wody nie jest jeszcze głębią.

Lilie w małych stawach
W stawach małych i średnich najlepiej czują się grzybienie małe, słabo rosnące, jak np. ‘Walter Pagels’, ‘Moorei’, ‘Firecrest’, James Brydon’ i ‘Froebeli’. Rośliny z tej grupy mają dwie zalety. Po pierwsze, najlepiej czują się w wodzie głębokości od 20 do 50 cm, czyli dosyć płytkiej. Po drugie, nie są zagrożeniem dla równowagi biologicznej stawu, gdyż nie rozrastają się na tyle bujnie, aby ich liście przykryły całą taflę wody. Do sadzenia lilii wodnych najodpowiedniejsze są stabilne kosze z siatki, które ograniczają ekspansję kłączy grzybieni na dnie stawu. Przy wyznaczaniu właściwej głębokości sadzenia zwracajmy uwagę na to, aby mierzyć ją do powierzchni ziemi w koszu. Jeżeli optymalna głębokość wody dla jakiejś odmiany grzybienia wynosi 50 cm, a kosz ma wysokość 30 cm, to należy go umieścić na dnie w miejscu, gdzie woda ma głębokość 80 cm.

Pięlęgnacja grzybieni
Grzybienie będą kwitnąć bujnie i długo, jeśli dostarczymy im dużych ilości substancji odżywczych. W przeciwieństwie do wielu innych bylin, lilie wodne potrafią tylko częściowo wykorzystać składniki pokarmowe rozpuszczone w wodzie. Dlatego nie należy ich sadzić w mało żyznej ziemi, odpowiedniej dla większości roślin żyjących w stawie. Najlepsza dla grzybieni jest gliniasta, bogata w substancje odżywcze ziemia ogrodowa, która nie powinna zawierać torfu czy też niedojrzałego torfu, składającego się z tylko częściowo rozłożonych fragmentów roślin, które w wodzie bardzo szybko zaczynają gnić. Coroczna dawka nawozu jest dla nenufarów najlepszym pokarmem. Wiosną lub na początku lata przygotowujemy kule z gliny zmieszanej z granulkami nawozu o przedłużonym działaniu lub wiórkami rogowymi. Kulki, podobnie jak i pałeczki nawozowe, wciskamy w podłoże tuż przy bryle korzeniowej. Jeżeli jednak po kilku latach, pomimo starannej pielęgnacji, lilie wodne przestaną bujnie kwitnąć, powinniśmy je poddać kuracji odmładzającej. Kosze z roślinami wydobywamy z wody i rosnące poziomo kłącze dzielimy na kilka lub kilkanaście części. Każdy mały odcinek kłącza powinien być dobrze ukorzeniony i mieć przynajmniej dwa zawiązki liści. Części kłącza sadzimy pojedynczo w koszach wypełnionych świeżą ziemią gliniastą.

Sadzenie grzybieni
Kłącza sadzimy w bardzo obszernych koszach, w których lilie będą mogły rozwijać się bez żadnych przeszkód przynajmniej przez trzy sezony wegetacyjne. Kosze dla pięknych roślin wodnych powinny mieć minimum pięć litrów pojemności. Odmiany rozrastające się bardzo mocno sadzimy w koszach co najmniej dziesięciolitrowych. Pusty kosz wyścielamy lnianą tkaniną workową lub włókniną, następnie wypełniamy ziemią do wysokości 8 cm od krawędzi. Bryłę korzeniową rośliny sadzimy tak, aby po lekkim ubiciu w koszu było jeszcze miejsce na przykrywającą warstwę ziemi. Potem podłoże przykrywamy żwirem i mocno podlewamy, co uniemożliwi wypływanie ziemi podczas umieszczania kosza w wodzie. Najpierw kosz z nenufarem ustawiamy w miejscu, gdzie woda jest o połowę płytsza, niż wymaga tego roślina. Dopiero gdy pierwsze liście dotrą do powierzchni stawu, przenosimy roślinę na odpowiednie dla niej miejsce w głębszej części wody. Rośliny umieszczamy w zbiorniku po pewnym czasie od wypełnienia go wodą.