Tam, gdzie promienie słoneczne docierają rzadko lub nie docierają wcale, do akcji wkraczają rośliny cieniolubne: rodzime i egzotyczne, kwitnące, ozdobne z liści oraz owocujące.

Wśród roślin doniczkowych nadających się do uprawy w miejscach zacienionych znajdziemy bardzo wiele gatunków roślin ozdobnych. Wielki wkład w aranżowanie tarasu wnoszą rośliny do półcienia, także warte poznania. Jako półcieniste są traktowane też miejsca nasłonecznione nie dłużej niż 3-4 godziny dziennie. Takie warunki panują m.in. na tarasach o północno-wschodniej i północno-zachodniej wystawie. Tarasy są jasne, niemniej jednak od późnego przedpołudnia – lub do popołudnia – osłonięte przed słońcem.

Do miejsc półcienistych należy także tzw. świetlisty cień, powstający w wyniku rozpraszania się światła słonecznego w koronie drzew i krzewów. W świetlistym cieniu czują się doskonale takie rośliny kwitnące, jak niecierpek, begonia, fuksja, bieluń i zaślaz, a także egzotyczne palmy oraz banany. Rośliny cieniolubne łatwo rozpoznać, zwykle po dużych, miękkich liściach. Przykładem mogą być hibiskus oraz koleus (pokrzywka brazylijska).

Pokrzywka brazylijska Plectranthus scutellarioides z bliska (zdj.: Fotolia.com)

Nawet typowi przedstawiciele flory południowoeuropejskiej, jak oliwka i wawrzyn, rosną zdrowo w miejscach skąpo nasłonecznionych. Aby oliwki nie straciły ani krzty fasonu, mogą przebywać tylko przez 3-4 godziny w ciągu dnia w lekkim cieniu. Wszystkie właściwości zachowuje za to wawrzyn; jego liście pachną aromatycznie także i wtedy, gdy krzewy są słabo nasłonecznione.

W warunkach całkowitego zacienienia miejsca uprawy, a z taką sytuacją mamy do czynienia m.in. wzdłuż północnej ściany domu, radzą sobie wyśmienicie m.in. fuksje, begonie oraz Choisya. W charakterze roślin uzupełniających mogą im towarzyszyć rośliny liściaste, jak wawrzyn, bluszcz lub pokrzywka brazylijska.

Do zasilania roślin doniczkowych najlepsze są nawozy długo działające. Niestety, podczas upalnego lata tracą one szybciej swe właściwości, dlatego u szczytu sezonu uprawy winniśmy dodatkowo zasilać co 2 tygodnie nawozem w płynie. Dla uniknięcia przemoczenia korzeni, doniczki warto ustawiać na stopkach.     

Rośliny uwielbiające cień

  • Begonie bulwiaste wiszące imponują obfitością i wielkością kwiatów, a także długim okresem kwitnienia i są niezastąpione w amplach. Na stanowiskach cienistych najefektowniej wypadają odmiany jasno wybarwione. Begonie wysadza się od lutego do maja, kwiaty pojawiają się od lipca do października. Na stanowiskach słonecznych ulegają poparzeniom.
  • Carissa macrocarpa ‘Emerald Carpet’ to roślina stosunkowo mało rozpowszechniona w domowej uprawie doniczkowej, a którą warto wypromować ze względu na małe jadalne owoce przypominające śliwki, a także białe niepozorne kwiaty, które wydają słodki, jaśminowaty zapach. Mięsiste owoce mogą być używane do pysznych galaretek. Odmiana ta dorasta do 60 cm.
  • Cestrum elegans kwitnie nieprzerwanie od lata do jesieni, i to na stanowiskach w półcieniu. W uprawie konieczne jest cotygodniowe nawożenie i regularne przycinanie długich pędów.
  • Fuksja jest dostępna w bardzo wielu atrakcyjnych odmianach o różnej wielkości i formie. Obok bujnie kwitnący niecierpek Waleriana.
  • Cyprys Cupressus macrocarpa (tolerujący cień) powinien być poddawany formującemu cięciu 2-3 razy w sezonie.
  • Koleus, nazywany popularnie pokrzywką brazylijską, to jedna z najatrakcyjniejszych roślin ozdobnych z liści, jaką można zaproponować do uprawy w cieniu.