Okazałe ażurowe kwiatostany w połączeniu z czerwonymi lub żółtymi liśćmi  sprawiają, że dla wielu ogrodników proso rózgowate Panicum virgatum jest rośliną o wyjątkowych walorach. Ta ozdobna trawa nie tylko wygląda pięknie, ale ma także niewielkie wymagania stanowiskowe, jest długowieczna i łatwa w pielęgnacji. Jej uprawa sprawi radość nawet początkującym ogrodnikom. 

Pod względem barw odmiany prosa dzielą się na dwie grupy. W jednej są rośliny zielonolistne, które jesienią zyskują czerwonobrązowe zabarwienie. Jedną z najbardziej znanych jest ‘Rehbraun’, wyhodowana w połowie lat 50. XX wieku. W drugiej grupie znajdziemy odmiany o niebieskawozielonych liściach, które pod koniec lata zdobią się w odcienie złocistożółte. Są to przede wszystkim nowe formy z Ameryki Północnej. Mają częściowo szersze liście, co trochę upodabnia je do miskantów. Osiągają wysokość do około 2 m.

Spośród wielu odmian warto wymienić ‘Cloud Nine’, ‘Dallas Blues’ czy ‘Northwind’. Kolorystycznym wyjątkiem jest odmiana ‘Heiliger Hain’. Jesienią niebieskawe, metalicznie połyskujące liście trawy nie żółkną, ale czerwienieją. Najintensywniej przebarwiają się ich końce. ‘Heiliger Hain’ kwitnie wcześnie, dlatego ma skłonność do samosiewu, podobnie jak niebieskozielona odmiana ‘Heavy Metal’ czy ‘Shenandoah’ o jasnych niebieskawych  liściach, ciemnoczerwonych pod koniec ogrodowego sezonu. Te dwie odmiany mają tak dużą wartość jako rośliny ogrodowe, że są wyróżniane przez wielbicieli i hodowców bylin. 

Okazała kępa prosa rózgowatego jako soliter jest wspaniałą ozdobą ogrodu. Na rabacie pięknym odmianom trawy mogą partnerować właściwie dobrane byliny. Są to przede wszystkim rośliny pochodzące z amerykańskich prerii, jak rudbekia, penstemon, wysokie płomyki czy różne jesienne gatunki astra. Inne rośliny, które doskonale komponują się z prosem w okresie kwitnienia i po przekwitnięciu, to m.in. rozchodnik okazały, liatra kłosowa, przetacznikowiec wirginijski i perowskia. Wiosną źdźbła prosa są efektownym tłem dla narcyzów, tulipanów i czosnku ozdobnego.

Czy spotkał się Pan w minionych latach ze wzrostem zainteresowania trawami ozdobnymi w ogrodach?
 
Tak, trawy stają się coraz popularniejsze, a swoją różnorodnością dają wiele możliwości aranżacji. Wspomnę tylko tak ogólnie, że trawy to niezwykle efektowne, różnorodne i kolorowe rośliny. Bardzo dobrze prezentują się w kompozycjach z innymi roślinami, ale równie ciekawie wyglądają same, czy w układach zrobionych tylko z ich różnych odmian.Poza różnorodnością gatunków i kolorów, trawy to również duże zróżnicowanie ze względu na formę, a przede wszystkim wielkość, według której można podzielić je na małe, średnie i wysokie. To ich kolejna cecha, która ułatwia tworzenie kompozycji i wypełnień pomiędzy innymi roślinami.
                                                                              

Trawy późnego lata i jesieni

Trawy ozdobne do posadzenia można często kupić jesienią. Jednak proso rózgowate, szczególnie piękne pod koniec sezonu ogrodowego, najlepiej sadzić na wiosnę. Dotyczy to także innych tzw. traw ciepłego sezonu, wśród których są miskanty Miscanthus i rozplenice Pennisetum. W porównaniu z nimi proso jest mniej wrażliwe na mróz i nawet posadzone wczesną jesienią najczęściej dobrze przetrwa zimę.

Trawy z tej grupy zaczynają rozwijać się mocniej, gdy podłoże osiąga temperaturę 12-15°C, czyli w maju, czerwcu. Dobrze znoszą mocne nasłonecznienie i upały. Europejskie trawy, jak kostrzewa Festuca, sesleria Sesleria czy trawopodobna turzyca Carex, są trawami zimnego sezonu. Ukorzeniają się doskonale także w niższej temperaturze. Można je bez obaw dzielić i przesadzać jesienią. Proso rózgowate jest trawą żywotną i łatwą w pielęgnacji. Wymaga niskiego cięcia pod koniec zimy. Nawożenie jest niewskazane, bo powoduje wyleganie. Trawie nie szkodzi ani susza, ani nadmiar wilgoci.

 

Trawa pampasowa

Trawa pampasowa to jedna z najbardziej znanych na świecie traw ozdobnych. Jej nazwa nawiązuje do typowych dla Ameryki Południowej obszarów stepowych, na których wypasa się bydło i które nazywane są pampami. Jak łatwo się domyślić, szatę roślinną pampy tworzą przede wszystkim trawy. Trawa pampasowa tworzy gęste kępy o wysokości ok.  60 cm. Tym jednak, co czyni je tak atrakcyjnymi, są duże puszyste wiechy długości 25-40 cm, osadzone na pędach wysokości ok. 150 cm.

W okresie kwitnienia rośliny mogą osiągać ponad 200 cm! Kwiatostany pojawiają się późnym latem i jesienią, mają kremową barwę i są ozdobne  całą zimę. Trawa pampasowa jest ciepłolubna, preferuje stanowiska w pełnym słońcu, lubi przepuszczalne podłoże. Rozmnaża się ją przez podział wczesną wiosną, jeszcze nim ruszy wegetacja. Korzenie źle znoszą zimowanie w podmokłym gruncie, dlatego pędy nadziemne dobrze jest związać na zimę w snopek, by w ten sposób ograniczyć przenikanie wody do gruntu.

Trawa pampasowa jest idealnym soliterem. Dobrze prezentuje się na tle ciemnych żywopłotów, a także w zestawieniu z ciemnopurpurowymi klonami japońskimi, jeżówkami czy astrami. Do małych ogrodów polecana jest karłowa odmiana ‘Pumila’.

 

 

Interesujące trawy ozdobne nie tylko na rabaty

- Turzyca hachijońska Carex hachijoensis ‘Evergold’ ma efektownie paskowane liście. Ich żółto-zielony kolor utrzymuje się całe lato. Rośliny kwitną od kwietnia do maja, lubią miejsca cieniste i półcieniste. Trawy zimowane w gruncie należy otulić materiałem ocieplającym. Liście ścinamy wiosną.   

- Trzcinnik ostrokwiatowy Calamagrostis × acutiflora ‘Karl Foerster’ lubi słońce, ale znosi też częściowe zacienienie. Trawa rośnie w dużych kępach, ładnie prezentuje się zimą. Może osiągać do 180 cm wysokości. Pędy przycinamy dopiero wiosną.

- Butelua smukła Bouteloua gracilis jest bardzo wytrzymała na suszę. Trawa osiąga wysokość 20-40 cm. Jej liście wybarwiają się jesienią na fioletowo. Butelua lubi miejsca w pełnym słońcu, w niezbyt żyznym podłożu. Pędy przycinamy wiosną, ok. 10 cm nad ziemią. Ten gatunek trawy można rozmnożyć z nasion lub przez podział.  

- Obiedka szerokolistna Chasmanthium latifolium wybacza niemal wszystkie błędy pielęgnacyjne. Forma wzrostu i wybarwienie kłosów zależą od stanowiska. W słońcu rośliny są wyprostowane i mają jasnozielone liście, w cieniu pokrój jest bardziej rozłożysty, a liście ciemnozielone. 

- Strzęplica sina Koeleria glauca jest polecana na wrzosowiska. Najlepiej sadzić ją w grupach po 6-8 sztuk na metr kwadratowy. Trawa zaczyna wegetację dość wcześnie, osiąga wysokość 20-40 cm, tworząc gęste szaroniebieskie kępy. Po kwitnieniu w czerwcu i lipcu kłosy kwiatowe wybarwiają się na jasnozielono. Roślina polecana zwłaszcza na zielone dachy.   

- Owsiczka wieczniezielona Helictotrichon sempervirens ma charakterystycznie niebieskawe liście. Gatunek ten preferuje ubogie gleby i pełne nasłonecznienie. Rozmnażany przez podział wiosną. 

- Kosmatka śnieżna Luzula nivea ma luźny, wyprostowany pokrój. Kwitnie na biało już wczesnym latem. Kwiaty można suszyć. Roślina długowieczna, łatwa w pielęgnacji. Nadaje się do okrywania gruntu. 

- Mozga trzcinowata Phalaris arundinacea to wysoka trawa idealna do uprawy na umiarkowanie wilgotnych, słonecznych stanowiskach. Kwitnie w czerwcu/lipcu. Uwaga, silnie się rozrasta!