Wiele potomków tzw. róż dzikich, jak róża pomarszczona Rosa rugosa czy róża piżmowa R. moschata, nie przekracza wysokości 150 cm i mimo półpełnych kwiatów bardzo obficie owocuje. U odmian pełnych, na drodze prac hodowlanych, pręciki zastępuje się płatkami. Nie dochodzi u nich do zapylenia kwiatów, nie może być więc mowy o zawiązaniu owoców. Na owocowanie nie ma co liczyć także wtedy, gdy oczyszczamy krzewy z przekwitłych kwiatów.  

Róże owocujące mają wielką wartość przetwórczą. Medycyna ludowa już od stuleci wie, jak wykorzystać owoce, choć dopiero niedawno odkryto, że są one najbogatszym w przyrodzie źródłem witaminy C. Dla porównania: 100 g owoców może zawierać nawet 3000 mg tej witaminy, cytrusy zawierają jej zaledwie 50 mg. Obecnie róże owocowe uprawia się masowo na plantacjach, zebrane owoce wykorzystuje się w przemysłach spożywczym i farmaceutycznym.

(zdj.: Fotolia.com)

Bardzo bogata w witaminę C jest m.in. odmiana ‘Konstancin’, mięsiste owoce mają odmiany ‘Ballerina’, ‘Robin Hood’ i ‘PiRo3’. Owoce dojrzewają w sierpniu i wrześniu (zależnie od gatunku). Zbiera się je, gdy są w pełni dojrzałe i suche. Można je przetwarzać na konfitury, soki, wina, ale można je też suszyć. 

Wszystkie róże owocowe lubią słoneczne stanowiska i ogólnie uchodzą za średnio wymagające. Odmiana ‘PiRo3’ i róża Jundziłła są bardzo odporne na przemarzanie, podobnie róża pomarszczona. Krzewy rosną najlepiej w przepuszczalnym podłożu, źle znoszą zawierające wapń gleby zasadowe. Róża pomarszczona, jako czysta gatunkowo, dorasta do 3 metrów wysokości.

Jeśli chcemy utrzymać ją w ryzach, musimy ją późną zimą przycinać. Do uprawy w miejscach półcienistych doskonale nadaje się róża piżmowa ‘Ballerina’, którą można bez przeszkód aranżować z płomykami i jesiennymi astrami.

Ważne, aby wokół pnia, mniej więcej w promieniu 60 cm, utrzymać strefę wolną od nasadzeń,  bo sąsiedztwo niektórych bylin potrafi różom nieźle dać się we znaki. Warto nadmienić, że owoce zajmują ważne miejsce w zimowym jadłospisie wielu ptaków i gryzoni. W warunkach naturalnych tzw. róże dzikie występują przede wszystkim w miejscach dobrze nasłonecznionych.

Bardzo ciekawe efekty aranżacyjne daje uprawa doniczkowa na balkonach i tarasach. Niezbędne minimum, jakie trzeba zagwarantować roślinom, to przede wszystkim przewiewne miejsce w świetlistym cieniu i wysoka na co najmniej 60 cm doniczka. Wrażliwy na zimno gatunek R. banksiae najlepiej uprawiać w szklarni.

Ciekawe, niskie odmiany róż owocowych

1. ‘Red Rugostar’ ma kwiaty wiśniowo-czerwone, proste z żółtymi pręcikami. Odmiana dorasta do 80 cm .

2. ‘Thisbe’ ma kwiaty morelowe, pachnące. Osiąga wysokość 100-150 cm. Ma półpełne kwiaty i powtarza kwitnienie.

3. ‘Resonanz’ ma czerwone kwiaty i osiąga wysokość 100 cm.

4. ‘Schneekoppe’ imponuje dużymi, półpełnymi kwiatami w kolorze bladego różu. Krzew osiąga ok. 80 cm. Jesienią równocześnie kwitnie i rodzi owoce.

5. ‘Moje Hammarberg’ to pełna odmiana róży pomarszczonej. Piękniepachnie, powtarza kwitnienie, ma różowe kwiaty. Osiąga 60-100 cm.

6. ‘Northern Lights’ dorasta do ok. 130 cm. Ma kwiaty talerzowate koloru łososiowo-różowego.