Rodzaj serduszka Dicentra obejmuje 20 gatunków roślin; kilka z nich uprawia się w ogrodach ze względu na ozdobne liście i kwiaty. Polska nazwa związana jest z niezwykłą budową kwiatów: każdy składa się z czterech płatków korony, z których dwa zewnętrzne mają kształt serca i wierzchołki podobne do ostróg, zaś dwa wewnętrzne, z paznokciem, są mniejsze i wyglądają jak wypływająca z serca kropla.

Taka budowa kwiatów najlepiej widoczna jest u serduszki okazałej Dicentra spectabilis – najbardziej znanego i lubianego u nas przedstawiciela rodzaju. Trzeba jednak wiedzieć, że od 1997 roku gatunek ma już inną nazwę botaniczną, a mianowicie Lamprocapnos spectabilis, i jako jedyny reprezentuje rodzaj Lamprocapnos. Ale polska nazwa się jak dotąd nie zmieniła.

Serduszka okazała Lamprocapnos spectabilis, znana też jako „serce Jasia” i „ładniczka okazała”, pochodzi z Chin i Japonii. Dorasta do 60-100 cm, tworzy pierzasto złożone, niebieskozielone liście (u odmiany ‘Gold Heart’ są żółte). Kwiaty ma duże, efektowne, różowo-białe (u odmian białe lub różowopurpurowe, czerwonawe) w kształcie spłaszczonych serduszek, zawieszonych rzędem na łukowato wygiętych pędach. Kwitnie w maju-czerwcu.

W lipcu część nadziemna zasycha, dlatego sadzimy ją pojedynczo albo w niewielkiej grupie wśród roślin później się rozwijających, np. funkii, paproci, niektórych gatunków bodziszków, tawułek, zawilców jesiennych. Pędy kwiatostanowe możemy wykorzystywać w kompozycjach florystycznych. Należy do bylin długowiecznych.

 

Inne odmiany serduszek

Serduszka wspaniała Dicentra eximia pochodzi z Ameryki Północnej. Jest byliną wysokości 20-50 cm, tworzącą łuskowate kłącza, z których wyrastają liście i pędy kwiatostanowe. Ze względu na niebieskozielone, podobne do paproci liście, zachowujące walory dekoracyjne do jesieni, uznawana jest za najpiękniejszą spośród wszystkich uprawianych gatunków serduszek.

Ponad liśćmi wznoszą się kwiatostany z gronami drobnych zwisających kwiatów o barwie różowopurpurowej lub białej, jaku odmian ‘Alba’ i ’Snowdrift’. Kwitnie w maju i czerwcu oraz powtórnie, choć mniej obficie, w drugiej połowie lata. Rośliny tego gatunku dobrze wyglądają na rabatach w towarzystwie epimedium, paproci, pierwiosnków, jasnot. 

Serduszka piękna Dicentra formosa również pochodzi z Ameryki Płn. Osiąga wysokość 20-60 cm. Rozrasta się podziemnymi, cienkimi, mięsistymi kłączami. Liście ma pierzaste, długoogonkowe; niebieskawe u ‘Paramount’, szarozielone u ‘Luxuriant’ lub niebieskawozielone u ‘Bacchanal’. Kwiaty tworzą małe wiechowate kwiatostany, u gatunku różowe, a u odmian białe (‘Alba’), karminowe (‘Bacchanal’) lub ciemnoczerwone (‘Luxuriant’). Rośliny kwitną od czerwca do września, ale niezbyt obficie. Warto je sadzić na skalniakach i skarpach, bo ich „paprociowate” liście ciekawie kontrastują z szarością kamieni.

Serduszka japońska Dicentra peregrina występuje naturalnie w Japonii, na Wyspach Kurylskich, Sachalinie, w północno-wschodniej Syberii i na Kamczatce. Tworzy krótkie kłącza i liczne mięsiste korzenie. Jej odziomkowe liście, głęboko powcinane, o niebieskozielonej barwie, są bardzo dekoracyjne. 15-centymetrowe pędy kwiatowe wyrastają ponad liście. Kwiaty są zwykle różowe, rzadziej jasnopurpurowe lub białe z karminowymi końcami. Serduszka ta kwitnie od maja do czerwca.

 

Warunki uprawy i rozmnażanie

Serduszka okazała rośnie dobrze na każdej, byleby niezbyt zwięzłej i suchej glebie, na stanowisku słonecznym i półcienistym. Wiosną warto ją zasilić nawozem mineralnym lub naturalnym. Zarówno serduszka wspaniała, jak i piękna wymagają podłoża próchnicznego, lekko kwaśnego i stale umiarkowanie wilgotnego oraz miejsc częściowo ocienionych.

Najbardziej wymagająca jest serduszka japońska, która najlepiej rośnie w podłożu próchniczno-żwirowym z dodatkiem grubego torfu i glinki o pH od obojętnego do lekko kwaśnego. Nie toleruje suszy i miejsc bezpośrednio nasłonecznionych ani stojącej wody, zbitego podłoża oraz nadmiaru wilgoci zimą. Wszystkie opisane byliny dobrze zimują.

Serduszkę rozmnażamy przez podział pod koniec sierpnia lub za pomocą wierzchołkowych sadzonek pędowych na wiosnę.