Ogród ozdobny: jednoroczne astry

Aster chiński Callistephus chinensis to gatunek jednoroczny. Do najbardziej dekoracyjnych jego odmian należą astry książęce, peoniowe, igiełkowe czy pomponowe. Odmiany różnią się też wysokością (od 25 do 100 cm), porą kwitnienia, wielkością i barwą kwiatostanów. Najwcześniejsze zakwitają już na przełomie czerwca i lipca, te późne kwitną do jesieni. Usuwanie przekwitających kwiatostanów przedłuża kwitnienie. Astry wymagają gleb żyznych, próchnicznych i świeżych, o odczynie zasadowym, stanowisk słonecznych. Astry najlepiej rozmnażać z rozsady.

Wczesne odmiany sieje się pod koniec marca. Astry można też wysiewać w kwietniu bezpośrednio do gruntu, ale wtedy będą kwitły później niż rozmnażane z rozsady. Gatunek ten jest bardzo podatny na choroby wirusowe. W razie wystąpienia objawów (skręcone lub mozaikowo przebarwione liście i kwiaty) porażone rośliny usuwamy i palimy, a z uprawą następnych astrów czekamy parę lat.


Balkony i tarasy: jesienny wystrój balkonów

Barwy jesieni to nie tylko odcienie złota i brązu, ale także różu i fioletu. Nie powinno ich też zabraknąć na naszych tarasach i balkonach. Obumierające lub słabo kwitnące rośliny letnie zastąpmy teraz tymi, które będą pięknie wyglądać do listopada, a nawet dłużej. Z wyborem gatunków i odmian nie będzie problemu, gdyż jesienna oferta ogrodników jest dość szeroka. Możemy wybierać spośród wielu odmian chryzantem, bratków, niskich odmian astra nowobelgijskiego, wrzosów, wrzośców delikatnych, cyklamenów bluszczolistnych.

Skrzynki z kwitnącymi roślinami powinniśmy uzupełnić roślinami o ozdobnych liściach, takimi jak: starzec popielny (mrozy), kalocefalus Browna, kapusta ozdobna, santolina cyprysikowata, odmiany dąbrówki rozłogowej, turzyce, barwinek czy bluszcz.


Drzewa i krzewy: najpiękniejszy jesienią

Sumak octowiec Rhus typhina to bez wątpienia jedno z najpiękniejszych drzew ogrodowych. Jesienią przykuwa uwagę pięknie wybarwiającymi się na intensywny żółto-pomarańczowy i szkarłatno-czerwony kolor liśćmi. Naturalnie rośnie we wschodnich rejonach Ameryki Północnej, gdzie spotyka się go najczęściej na brzegach lasów, nieużytkach, skarpach oraz przy polnych drogach (na stanowiskach bardzo suchych i jałowych). Sumak octowiec jest drzewem dwupiennym.

Osobniki żeńskie zawiązują szkarłatnoczerwone lub bordowe kolbowate owocostany, które utrzymują się na drzewach często aż do wiosny. W Polsce tworzy wysokie krzewy lub małe drzewa, które dorastają do 4, a czasami nawet do 10 m. Roślina ma krótki pień i luźno rozgałęziony pokrój o grubych pędach. Wydaje często odrośla korzeniowe, tworząc zarośla. Odrośla często powstają w efekcie mechanicznych uszkodzeń systemu korzeniowego.

W miejscach zranienia pojawia się tendencja do wybijania uśpionych pąków. Sumak octowiec jest mało wymagającą rośliną. Lubi gleby przepuszczalne – zarówno suche, jak i wilgotne, kwaśne i alkaliczne. Jest odporny na zanieczyszczenia powietrza, jak również suche powietrze. W ogrodzie powinien być posadzony w miejscu, gdzie nie przekopuje się gleby. Najlepiej wyeksponować go na trawniku, gdzie można podziwiać jego wspaniale wybarwiające się jesienią liście. 


Sad w październiku

Zbieramy owoce do przechowywania

Późne odmiany jabłoni, jak ‘Idared’, ‘Jonagold’, ‘Reneta’ czy ‘Antonówka’ zbieramy, zanim jeszcze w pełni dojrzeją. Zerwane owoce ostrożnie układamy warstwami w czystych, umytych skrzynkach i przenosimy do chłodnego, najlepiej zaciemnionego  pomieszczenia.

Pobieramy sadzonki
Po pierwszych przymrozkach, a przed nadejściem silnych mrozów, pobieramy sadzonki zdrewniałe, zwane sztobrami. Kilkuoczkowe odcinki jednorocznych pędów przetrzymujemy do wiosny w zimnym pomieszczeniu albo od razu wysadzamy na miejsce.

Chronimy drzewka

Wszystkie młode drzewka sadzone jesienią koniecznie trzeba zabezpieczyć przed mrozem. Najbardziej wrażliwe są młode korzenie, dlatego wokół pnia należy usypać mały kopczyk.

  


Warzywnik: jak prawidłowo przygotować glebę

Gdy już zakończą się zbiory, grządki warzywnika powinny być odpowiednio przygotowane na nowy sezon uprawowy. Do jesiennej pielęgnacji gleb należą uprawki oraz nawożenie organiczne i mineralne. Jesienią, raz na 2-3 lata, możemy wzbogacić glebę w składniki próchniczne poprzez stosowanie kompostu (5-6 kg/m²) lub obornika (od 2 do 4 kg/m²). Aby rośliny mogły dobrze wykorzystać składniki pokarmowe występujące w glebie, niezbędne jest sprawdzenie jej odczynu. Gdy pH gleby jest zbyt niskie, należy zastosować wapnowanie.

Pamiętajmy jednak, że w danym roku możemy zastosować tylko nawożenie organiczne albo wapnowanie. Między wapnowaniem a nawożeniem fosforem należy również zachować minimum 3-tygodniową przerwę, w przeciwnym razie powstaną nierozpuszczalne w wodzie związki tych pierwiastków. Planując płodozmian na przyszły rok, należy uwzględnić, że warzywa, takie jak groch, fasola, marchew, pietruszka, seler, pomidory, ogórki oraz dynie są wrażliwe na świeże wapnowanie.

Pamiętajmy zatem, by nie uprawiać ich w pierwszym roku po przeprowadzeniu tego zabiegu.