W zimowym ogrodzie panują spokój i cisza. Pracy jest mało, a spacer grządkami sprowadza się do gospodarskiego doglądania porządku. W bezmroźne dni możemy przystąpić do bielenia pni i przycinania drzew owocowych. W warzywniku pozostały jeszcze warzywa zimowe. Na bieżące potrzeby zbieramy na grządkach liście jarmużu, różyczki brukselki, wykopujemy zimowe odmiany pora. W chłodnej szklarni czekają na swoją kolej smaczne i zdrowe liście roszponki i innych sałatowych warzyw zimowych.

Ogród ozdobny: rośliny a mróz

Zima to trudny czas dla roślin. Stopień odporności roślin na mróz zależy do gatunku i odmiany. U większości roślin mrozoodporność zmienia się w ciągu roku, bowiem w miarę mijania jesiennych dni przygotowują się one fizjologicznie do okresu mrozów. Hartowanie się roślin polega przede wszystkim na gromadzeniu cukrów, które chronią białka przed denaturacją, a komórki przed utratą wody. Korzystna jest także niska dostępność azotu.

Wysoka mrozoodporność nie gwarantuje jednak roślinom przetrwania zimy. W naszych warunkach zimy charakteryzują się dużą zmiennością, okresy silnych mrozów przeplatają się z gwałtownymi odwilżami. Wyższa temperatura powoduje wzrost intensywności oddychania, a więc i szybszą utratę nagromadzonych przed zimą cukrów. Dlatego niejednokrotnie naszych zim nie przeżywają drzewa, które na Syberii radzą sobie nawet z kilkudziesięciostopniowymi mrozami.

Aby zmniejszyć ryzyko przemarznięcia, drzewa i krzewy tracą liście, a rośliny zielne „schodzą do podziemia” – zimują w postaci organów spichrzowych (karp, kłączy i korzeni) ukrytych pod powierzchnią gleby. Wielu bylinom trzeba pomóc w przetrwaniu zimy, okrywając je po nastaniu mrozów. Warto okryć rośliny młode, np. posadzone jesienią byliny i rośliny dwuletnie.

Kwiaty w domu: warto pamiętać w styczniu

Utrata żywotności

Jeżeli nasza ulubiona roślina doniczkowa wyraźnie marnieje konieczna jest zmiana miejsca, ponieważ właśnie niedostatek światła jest powodem utraty żywotności. Osłabione roślinki należy podlewać bardzo ostrożnie, gdyż w tym stanie nadmiar wilgoci może im zaszkodzić.

Gdy liście tracą barwy... 

O tej porze roku kolorowe rośliny doniczkowe często stają się intensywnie zielone, dostosowując się w ten sposób do zmniejszonych ilości światła. Aby niekorzystne zmiany były mniej widoczne, okazy o kolorowych liściach powinniśmy ustawić w najjaśniejszych miejscach w pokoju.

Przedłużamy żywot poinsencji

Aby popularna w okresie Bożego Narodzenia gwiazda betlejemska jeszcze długo cieszyła nas swoim widokiem, musimy przestrzegać kilku podstawowych zaleceń pielęgnacyjnych. Przede wszystkim poinsecji należy zapewnić stanowisko na parapecie okiennym (jeśli zbyt długo stoi z daleka od okna, zrzuca kolorowe przykwiatki). Ziemię w doniczce utrzymywać w stanie lekko wilgotnym (nadmiar wody powoduje gnicie korzeni!). Ścięte do wazonu pędy przetrwają mniej więcej 2 tygodnie, jeżeli ich końce na krótko umieścimy w gorącej wodzie.

Warzywnik: Przetestuj jakość materiału siewnego

Nasiona większości warzyw i ziół utrzymują zdolność kiełkowania przez 2-4 lata, o ile są przetrzymywane w chłodnych, suchych warunkach. Jeśli warunki składowania odstają od wymaganych lub czas składowania materiału siewnego jest dłuższy, warto sprawdzić jakość nasion. Jeśli materiał siewny jest gruboziarnisty, test wykonujemy na ok. 10 nasionach, jeśli drobnoziarnisty – na 25-50. Duże nasiona sadzimy do kuwet z ziemią ogrodową, drobne – rozsypujemy między dwie warstwy ręcznika papierowego. Podłoże musi być stale wilgotne. Jeśli wzejdzie co najmniej 70% siewek, nasiona można nadal stosować.

 

Sad: Jabłka z ekologicznego sadu 

Parch jabłoni był i jest jedną z najgroźniejszych chorób jabłoni. Aby ją zwalczyć, potrzeba ogromnych nakładów i wysiłku. Sadownicy w Polsce w ciągu roku wykonują po kilkanaście zabiegów chemicznych. W przydomowych ogrodach, gdzie nie zależy nam na uzyskaniu idealniej jakości owoców, często wystarczy kilka zabiegów. Jeśli jednak nie mamy warunków do wykonywania oprysków lub chcemy uzyskać owoce wyprodukowane beż żadnej chemii, mamy dwa wyjścia. Pierwsze, to posadzić odmiany jak najbardziej tolerancyjne w stosunku do grzyba powodującego parcha jabłoni.

Przykładowo, do popularnych smacznych, a jednocześnie mało wrażliwych odmian należą: ‘Szampion‘, ‘Jonagold’, ‘Pinova’ i ‘Antonówka’. W lata suche, niesprzyjające rozwojowi choroby, wspomniane odmiany nie wymagają zabiegów ochronnych, aby uzyskać dobrą jakość owoców. W lata mokre pojawiają się niekiedy drobne plamy parcha, jabłka mogą więc trochę gorzej wyglądać, ale zwykle nie jest to problemem. Za to mamy pewność, że takie owoce na pewno nie zawierają pozostałości po środkach chemicznych.

Drzewa i krzewy: Zabezpieczamy rośliny zawsze zielone

Jeżeli nie okryliśmy roślin na zimę, można wykonać to w styczniu. Szczególnie ważne jest zabezpieczenie świeżo posadzonych rośliny oraz większych i starszych gatunków wrażliwych na niskie temperatury i wysuszające wiatry. Małe krzewy okrywamy jedliną, a większe chochołami z papieru falistego, siatki stosowanej w szkółkarstwie do cieniowania oraz włókniny. Osłony te chronią rośliny przed chłodnymi suchymi i wysuszającymi wiatrami w okresie, kiedy gleba jest zamarznięta i rośliny nie mogą pobierać wody. Do zabezpieczania zimą nie nadaje się folia z tworzywa sztucznego.