W niektórych lasach i ogrodach biel topniejącego śniegu zastępowana jest przez biel przebiśniegów. Mimo niewielkich rozmiarów, te drobne roślinki o zwieszających się kwiatach na przełomie lutego i marca obejmują we władanie znaczne połacie dębowych, bukowych czy grabowych lasów. Szczególnie upodobały sobie wilgotne, żyzne gleby nad brzegami strumieni. Dziczejące, spotykane są często także na starych cmentarzach lub w parkach.

Do rodzaju przebiśnieg Galanthus należy około 20 gatunków, z których jeden – przebiśnieg pospolity Galanthus nivalis – nazywany również śnieżyczką przebiśnieg, naturalnie występuje w Polsce, głównie na południu kraju. Jego dwu-, trzytygodniowy wiosenny spektakl można jednak podziwiać w całej niemal Europie: od Azji Mniejszej i Grecji po Niemcy i Francję. Zadomawia się także w Wielkiej Brytanii i Ameryce Północnej.

W Polsce przebiśnieg pospolity jest gatunkiem chronionym, chętnie, już od XVI w., uprawianym w ogrodach. Inny gatunek spotykany w ogrodach Europy to pochodzący z Azji Mniejszej przebiśnieg Elwesa Galanthus elwesii. Od przebiśniegu pospolitego różni się szerszymi liśćmi i zaostrzonymi zewnętrznymi działkami okwiatu. Jego kwiaty pojawiają się jeszcze wcześniej.

 

Gdzie sadzić śnieżyczki? Oto odpowiedź!

 

Przebiśniegi to typowe drobnocebulowe rośliny, jakich dużo zasiedla nasze lasy i łąki: wczesną wiosną, gdy na drzewach nie ma jeszcze liści, a do runa dociera dużo słońca, rozwijają się małe białe kwiaty o trzech dużych zewnętrznych działkach okwiatu i trzech drobnych, wewnętrznych, z zielonymi plamkami na brzegu. Równocześnie z kwiatami zaczynają rozwijać się liście, ale ich główny rozwój przypada na marzec i kwiecień.

W czerwcu, gdy drzewa rozwiną już liście i w lesie panuje głęboki cień, liście przebiśniegów zasychają, a rośliny zapadają w spoczynek. Jest to najlepszy czas na przesadzanie cebul przebiśniegów. Tak też najczęściej rozmnażają się w naturze: cebule przenoszone są przez zwierzęta, np. w czasie kopania lub rycia (cebule są trujące – wywołują wymioty, dlatego nie są zjadane), na dalsze odległości mogą też być transportowane przez nurt strumieni. Cebule sadzi się do połowy września na głębokość 6-8 cm.

Wykopywanie cebul przebiśniegów

Najlepiej wykopać cebule w sierpniu i na początku września od razu sadzić na miejsce stałe. Wykopane cebule (przypominają miniaturowe cebule narcyzów) nie powinny długo przebywać poza podłożem. Przechowywane dłużej mogą przesychać – warto zwrócić na to uwagę, bo spotykane w handlu cebule tego gatunku często bywają nie najlepszej jakości. W razie konieczności przechowywane cebule powinny być przykryte piaskiem lub trocinami.

W rozprzestrzenianiu się roślin ważną rolę spełniają także nasiona. Do ich rozsiewania przyczyniają się mrówki, nasiona wyposażone są bowiem w tzw. elajosom, czyli ciałko tłuszczowe, chętnie zjadane przez te owady. W praktyce ogrodniczej wysiew nasion jest dość zawodny. Nasiona należy wysiewać zaraz po zbiorze, w kwietniu, ale nawet wtedy wschodzi tylko niewielki procent nasion.

Znacznie lepiej jest w tym samym terminie rozmnażać przebiśniegi przez podział rozrośniętych kęp, tym bardziej że ten sposób rozmnażania (podobnie jak cebule) umożliwia rozmnażanie licznych odmian tego gatunku. Wśród wielu odmian przebiśniegu znajdziemy odmiany o kwiatach pełnych (‘Plenus’, ‘Dionysus’), wybarwionych inaczej niż gatunek (‘Saundersii’, ‘Viridapice’) czy o ciekawym kształcie działek okwiatu, np. ‘Diggory’.

W ogrodzie przebiśniegi najlepiej sprawdzają się w założeniach naturalistycznych – naśladujących te występujące w przyrodzie. Jeżeli chcemy ubarwić białe kobierce przebiśniegów, można je łączyć z rannikiem zimowym Eranthis hiemalis, cebulicami Scilla czy pierwiosnkami Primula. Warto sadzić przebiśniegi w ogrodzie, ponieważ spełniają ważną rolę ekologiczną. Są to rośliny miododajne, atrakcyjne dla pszczół. Jako jeden z pierwszych pszczelich posiłków po zimie przyczyniają się do ochrony tych owadów.