Róże to symbol piękna doskonałego. Mają jednak jedną wadę – kolce. Po co róży kolce? Podobno po to, by ograniczyć zapędy tych, którzy chcą ją zerwać... Za to jej miłośnicy są przekonani, że kolce dodają róży uroku i swoistej pikanterii.

 

Podział róży na grupy

Odmiany róż podzielono na osiem grup, a najpopularniejszą z nich są róże wielkokwiatowe. To pewnie dlatego, że najbardziej kojarzą nam się z klasycznymi różami; to takie najczęściej kupujemy w kwiaciarniach. Róże te mają duże kwiaty i występują w wielu kolorach. Gdyby pokazać przeciętnemu bywalcowi ogrodu wszystkie odmiany róż, za najbardziej odpowiadającą wyobrażeniu o tej roślinie wskazałby zapewne różę wielkokwiatową.

Najczęściej w ogrodach sadzi się róże z tej grupy krzewów właśnie dlatego, że świetnie nadają się na kwiat cięty. Mają ładnie zbudowany pąk, pojedynczo osadzony na pędzie, z którego wyrasta duży kwiat o jedno- lub dwubarwnym kolorze. Te róże osiągają wysokość od 50 do 140 cm.

W ogrodzie można wokół nich posadzić byliny, ale najczęściej sadzone są osobno w niewielkich grupach. Taki sposób nasadzenia podyktowany jest troską o te królewskie rośliny – część odmian róż wielkokwiatowych podatna jest bowiem na choroby liści, a zwiększenie przestrzeni między nimi pozwala im szybciej obeschnąć po deszczu (to hamuje rozwój chorób grzybowych).

Z tej grupy najciekawszymi odmianami są między innymi ‚Mainzner Fastnacht’, róża o nietypowym fioletowym zabarwieniu płatków, ‚Nostalgie’ – o dwubarwnych płatkach (zewnętrznych czerwonych, a środkowych kremowo-białych) czy ‚Papa Meilland’ – róża o pięknym intensywnym zapachu.

 

Róże wielokwiatowe

Dość odporne na choroby są róże wielokwiatowe. Te wspaniałe krzewy kwitną właściwie nieustannie od wczesnego lata do późnej jesieni. Znakomicie wyglądają na rabatach w towarzystwie krzewów wcześnie kwitnących, takich jak forsycja, pigwowiec, migdałek trójklapowy, czy bylin – od cebulowych, jak krokus czy hiacynty, poprzez wcześnie kwitnące pierwiosnki i sasanki.

Dobrze w ogrodzie wygląda nasadzenie kilku róż z różnych grup, choć nie jest to konieczne. A zastosowanie innych krzewów, na przykład bukszpanu, pęcherznicy kalinolistnej w odmianach, trzmieliny czy roślin z rodziny Ericaceae (wrzosowatych) pomoże stworzyć świetne tło dla kwiatów róż i uwydatni piękno tych roślin.

Róże wielokwiatowe różnią się od poprzedniej grupy tym, że ich kwiaty są mniejsze i zebrane w kwiatostany zbudowane z pełnych lub pojedynczych kwiatów. Ich zdecydowaną zaletą jest obfite kwitnienie i jego dobra powtarzalność. Niektóre odmiany nadają się na kwiat cięty, jak róża ‚Queen Elizabeth’. Ciekawymi odmianami z tej grupy są ‚Friesia’ – żółta róża o lśniących liściach i delikatnym zapachu czy ‚Montana’ o ładnym czerwonym zabarwieniu i pojedynczych kwiatach zebranych w kwiatostany.

Spośród wszystkich odmian róż do sadzenia w donicach balkonowych najlepiej nadają się róże miniaturowe, a to przede wszystkim dlatego, że są niskie – dorastają najwyżej do 40 cm. Często wykorzystywane są także do tworzenia obwódek rabat.

Jeśli uprawiamy różę miniaturową w doniczce na balkonie, należy odpowiednio zabezpieczyć ją na zimę lub po przekwitnięciu przyciąć ją i przesadzić do ogrodu na rabatę. Do sadzenia w donicach polecana jest odmiana ‚Abigail’, a w donicach na patio – ‚Mambo nr 5’.

 

Róże parkowe

Kolejna grupa róż to róże parkowe. Są bardzo żywotne i mocne. Mogą osiągnąć nawet 2 m wysokości! Są odporne na choroby i często wykorzystuje się je do tworzenia naturalnych żywopłotów. W chorzowskim rosarium sadzone są w małych grupach lub na trawnikach, dając piękny efekt w połączeniu z soczystą zielenią trawy. Róże parkowe pięknie wyglądają przy zbiornikach wodnych. Najczęściej kwitną tylko raz w roku, za to bardzo długo i intensywnie.

W rosarium dużą grupę stanowią też róże pnące, tworząc urocze zakątki, szczególnie cenne w upalne dni. Pergole oplecione tymi różami dają bowiem doskonałą osłonę przed słońcem. To właśnie w tych miejscach najchętniej wypoczywają zwiedzający. Róże pnące świetnie nadają się też do zasłaniania mniej ciekawych obiektów ogrodowych.

Róże pnące mogą osiągać nawet 5 metrów wysokości, dlatego trzeba dbać o to, by rosły tak, jak planujemy. Jeśli nie mogą się oprzeć o drzewa czy altany, trzeba zastosować inne podpory.

 

Róże okrywowe

Coraz bardziej popularną grupą róż są róże okrywowe. Są szczególnie polecane do małych ogrodów, głównie dlatego, że potrafią same oczyścić się z przekwitniętych kwiatów. To idealna propozycja dla osób, które nie mają zbyt wiele czasu, a także dla początkujących ogrodników. Ta grupa róż nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Dzięki pokładającym się pędom szybko okrywa grunt, hamując rozwój chwastów.

Jeśli chcemy uzyskać w ogrodzie czy w parku efekt „kolorowego morza kwiatów”, wybierzmy właśnie niezawodne róże okrywowe. Najlepsze odmiany to np. ‚Innocencia’ – doskonale widoczna na tle ciemnozielonych żywopłotów cisowych lub ściółce z kory, czy ‚Maxi Vita’ – intensywnie kwitnąca i doskonale okrywająca rabaty.

Róże okrywowe, które chętnie i często kwitną, to jednak nie jedyna dobra propozycja dla początkujących ogrodników. Wytrzymałe na choroby są także róże historyczne.

Róże historyczne to grupa krzewów, które przetrwały setki lat i zdążyły się uodpornić na wiele chorób. Skąd jednak możemy mieć pewność, że konkretna odmiana należy do grupy róż historycznych? Według definicji American Rose Society wszystkie odmiany, które powstały po pierwszym mieszańcu ‚La France’ w 1867 roku, nie należą do tej grupy. Dlatego, jeśli chcemy być pewni, kupując konkretną różę, warto sprawdzić, kiedy powstała.

 

Dzika róża...

...najczęściej rośnie na skrajach lasów i na łąkach. Tak nazywamy te róże, które nie zostały zmienione przez hodowlę. W ogrodnictwie uzyskuje się je z nasion lub pozyskanych ze środowiska naturalnego sadzonek. Warto wiedzieć, że róże te (które najczęściej są dużymi krzewami) najlepiej sprawdzają się w tak zwanych ogrodach naturalistycznych, gdzie swobodnie żyją zwierzęta, jest dużo ptaków i owadów.

Doskonałą propozycją jest gatunek Rosa canina, dający duże pomarańczowe owoce wykorzystywane do celów farmaceutycznych i spożywczych, i Rosa omeiensis pteracantha – najlepsza z róż do tworzenia żywopłotów obronnych.

Niewiele jest roślin, które różnią się tak jak róże wysokością, ulistnieniem, formą i niezrównaną rozmaitością kształtów kwiatów oraz ich kolorów i zapachów. Dzięki tym zaletom róże mogą być tak dobierane, że pasują niemal do każdego miejsca w ogrodzie. Kwitną najobficiej od czerwca do połowy sierpnia. Co najważniejsze: róże może uprawiać każdy, bo to naprawę wdzięczna roślina.