W południowo-zachodniej części kraju zima jest zdecydowanie łagodniejsza niż np. na suwalszczyźnie, nie bez powodu nazywanej polskim biegunemzimna. To oczywiście stawia mieszkańców m.in. województwa dolnośląskiego w bardzo uprzywilejowanej sytuacji, gdyż mogą liczyć na szybsze i obfitsze zbiory warzyw i owoców. Mogą też szybciej rozpocząć prace ogrodowe, m.in. cięcie drzew i krzewów (o ile są bezlistne). Wiele osób zastanawia się wówczas, w jaki sposób wykorzystać ścięte gałęzie.

Otóż najlepiej pociąć je w rozdrabniaczu i wykorzystać do usypywania nawierzchni ścieżek. Drzewnego miału można również użyć do kompostowania. Niestety, świeża wyściółka zawiera kwasy garbnikowe i nie nadaje się do rozsypywania wokół młodych, wrażliwych roślin. To, ile składników pokarmowych i materiału próchnicznego przeniknie do podłoża, zależy przede wszystkim od mrówczej pracy wielu pożytecznych mikroorganizmów.

Ogród ozdobny: Wiosenna niespodzianka w środku zimy

Przy sprzyjającej pogodzie cyklamen dyskowaty może zakwitnąć już w styczniu lub lutym. Przy mroźnej pogodzie i opadach śniegu kwitnienie opóźnia się o kilka tygodni i rozpoczyna w marcu lub kwietniu.

Cyklameny prezentują się dobrze w większych nasadzeniach grupowych pod koronami drzew. Sadzi się je we wrześniu, nasiona sieje się bezpośrednio po ich zebraniu wczesnym latem. Bulwy rosną najlepiej w próchnicznym, luźnym podłożu. Ziemie gliniaste ulepszamy gruboziarnistym piaskiem. Przy słabych opadach deszczu wiosną ziemię należy nawadniać (cyklameny lubią lekko wilgotne podłoże). Rośliny zasilamy kompostem raz do roku w marcu.

Cyklamen dyskowaty (Cyclamen coum) (zdj.: Fotolia.com)

  

Drzewa i krzewy: Dobra kondycja krzewów kwitnących wiosną i wczesnym latem

Na starszych pędach niektórych krzewów kwitnących wiosną lub na początku lata regularnie wyrastają nowe, długie odrosty. Taka forma rozwoju jest uwarunkowana genetycznie i zwiększa zdolności regeneracyjne rośliny. Z drugiej strony: mocno rozgałęzione pędy bardzo szybko się starzeją. Pierwsze objawy procesu starzenia można obserwować już na czteroletnich gałęziach. Mają one mnóstwo pędów bocznych, a liczne krótkopędy są zupełnie pozbawione kwiatów. Aby krzewy długo zachowały piękny wygląd i zdolność bujnego kwitnienia, powinniśmy poddawać je cięciu.

Co dwa, trzy lata, po kwitnieniu, wycinamy najstarsze pędy. Taki zabieg nazywamy cięciem prześwietlającym lub zachowawczym. Gdy na jakiejś starszej gałęzi wyrósł długi, mocny pęd boczny, możemy obciąć jej część tuż nad tym pędem. W ciągu paru lat rozwinie się on bardzo mocno. Długie, nierozgałęzione pędy zaleca się skracać o jedną, a nawet dwie trzecie długości.

W ciągu sezonu wypuszczą one pędy boczne, krzew się zagęści i będzie miał więcej pędów kwiatowych. W przedstawiony sposób możemy ciąć takie krzewy ozdobne, jak: kalikarpa, kielichowiec, żylistek, forsycja, keria (złotlin), kolkwicja, wiciokrzew, jaśminowiec, różowiec, bez czarny, kwitnące na wiosnę gatunki tawuły, niektóre kaliny (koralowa i hordowina), śnieguliczka, lilak, krzewuszka. Wyjątkiem są krzewy o ozdobnych owocach. Poddajemy je cięciu wczesną wiosną. Zabieg nie zwiększy ilości owoców, ale sprawi, że nowe pędy będą znacznie mocniejsze.

Pod szkłem: praktyczne szklarenki

Ogrodowa szklarnia nie zawsze musi być solidną budowlą, opartą na mocnych fundamentach. Jeśli zamierzamy korzystać z niej tylko od wiosny do jesieni, czyli zrezygnujemy z uprawy warzyw zimowych i zimowego zakwaterowania roślin wrażliwych na mróz, powinien wystarczyć nam prosty domek z folii.

Plastikowa szklarnia może nie jest najwytrzymalszą tego typu konstrukcją, jednak doskonale nadaje się powierzonych jej obowiązków (zdj.: Fotolia.com)

Plastikowy namiot lub tunel jest z reguły dosyć tani, łatwy do montażu i osadzenia w ziemi, a także przestawienia w razie potrzeby. Wysokiej jakości folie są odporne na promieniowanie UV, a ich gwarantowana przez producenta trwałość wynosi 3-4 lata. Bardzo dobrą izolacją cieplną i dłuższą żywotnością charakteryzują się płyty z podwójnej folii, usztywnianej wewnętrznymi listwami - żebrami. Ściany niektórych domków foliowych można dodatkowo obudować takimi płytami.

Balkony i tarasy: Rozpoczynamy wysiew roślin jednorocznych

Proponujemy już teraz pomyśleć o sezonie wiosennym. Na dobry początek możemy wysiać do skrzynek jednoroczne gatunki kwitnące. Najlepsza do siewu jest świeża nienawożona ziemia dla roślin doniczkowych, oczyszczona z nasion chwastów i dopasowana do potrzeb pokarmowych siewek. Nasiona wysiewamy w możliwie równomiernych odstępach i przysypujemy cienką warstwą podłoża (za wyjątkiem gatunków wymagających do kiełkowania światła). Następnie nasiona delikatnie dogniatamy drewnianą packą i podlewamy, pojemniki przestawiamy na jasne (nienasłonecznione), ciepłe stanowisko. Twarde, zaschnięte nasiona kiełkują lepiej, jeśli wcześniej podda się je kąpieli wodnej (w letniej wodzie).

1. Rozprowadzamy nasiona

Większe nasiona możemy umieszczać w ziemi pojedynczo (łatwiej wówczas zachować równomierne odstępy). Bardzo małe nasiona możemy przesiać przez sito.

2. Zasypujemy nasiona

Nasiona roślin kiełkujących w ciemności zasypujemy 1-2-milimetrową warstwą drobno gruzełkowatej ziemi, następnie dociskamy delikatnie drewnianą placką.

3. Ostrożnie nawadniamy

Ziemię zwilżamy mgiełką wody ze spryskiwacza. Nawadnianie za pomocą konewki jest w tym wypadku ryzykowne, gdyż strumień wody może wypłukać nasiona. 

 

Sad i warzywnik: Przycinamy pędy winorośli

Winorośl wymaga częstego przycinania (kilka razy do roku). W przeciwnym wypadku może dorosnąć do kilkudziesięciu metrów. W drugim roku uprawy, licząc od momentu posadzenia, kończą się tworzyć konary szkieletowe. Przed nowym sezonem, najpóźniej jednak w marcu trzeciego roku, pędy przycina się krótko, pozostawiając na nich 1-2 pąki. Równocześnie należy skrócić także pęd środkowy, przycinając go 20-30 cm ponad planowaną trzecią parą pędów na górnym sznurze podpierającym, a także pędy niżej położone (siła cięcia nie ma w tym wypadku wielkiego znaczenia).

Dodatkowo każdego roku w czerwcu lub lipcu powinno się przycinać wszystkie pędy wyrastające z pędu głównego (mowa o tzw. pędach konkurencyjnych). Na tym jednak nie koniec; skrócenia wymaga też dolna para pędów owoconośnych. Cięcie przeprowadza się w kilku przejściach, tak aby ostatecznie powyżej kiści z owocami pozostało od 3 do 5 pąków. Dzięki temu uda nam się zapobiec zacienieniu owoców gęstwiną listowia.