Autorką tekstu jest dr Regina Dębicz

Ostróżki należą do najokazalszych i najpiękniejszych bylin. Najczęściej uprawiana jest ostróżka ogrodowa Delphinium cultorum. Rośliny tego gatunku, osiągając wysokość 100-200 centymetrów, należą do najwyższych bylin ogrodowych. Ich kwiaty, pojedyncze lub pełne, mające charakterystyczną ostrogę, są zebrane w okazałe, groniaste kwiatostany (czasem rozgałęziające się w dolnej części), których długość dochodzi do 100 centymetrów. 

Kwiaty mogą być niebieskie, fioletowe, różowe, białe, wszystkie w różnych odcieniach, ale i dwubarwne. Ostróżki kwitną na początku lata, a po przycięciu powtórnie jesienią.

Grupy odmianowe

Grupa Belladonna obejmuje odmiany wysokości 80-140 centymetrów o luźnych, rozgałęzionych kwiatostanach. Grupę tę reprezentują m.in. Atlantis i Bellamosum – ciemnoniebieskie, Capri – jasnoniebieska z białym oczkiem, Casa Blanca – biała, Cliveden BeatrySommerfrische’– jasnoniebieskie, Piccolo – fioletowa z białym oczkiem, ‘Sternenhimmel’ – ciemnoniebieska z białym oczkiem.

Do grupy Elatum należą odmiany wysokości 140-200 centymetrów o długich, mało rozgałęzionych kwiatostanach z dużymi, gęsto osadzonymi kwiatami. W tej grupie jest najwięcej odmian, na przykład ‘Ariel’ – jasnoniebieska z białym oczkiem, ‘Harlekin’ – ciemnoniebieska z czarnym oczkiem, ‘Junior’ – jasnoniebieska z ciemnym oczkiem, ‘Sommerabend’ – niebieska z ciemnym oczkiem, ‘Ulrike zur Linden’ – biała półpełna, ‘Barbaskyblue’ – fioletowoniebieska,  ‘Garden Party’ –  jasnoróżowa z białym oczkiem, Miss Newton Leese – kremowo-jasnoniebieska z ciemnym oczkiem, Cymbeline – ciemnoróżowa z białym oczkiem.

W grupie Pacific są odmiany wysokie, 100-180 centymetrów, o grubych, mocnych, najczęściej nierozgałęzionych kwiatostanach z gęsto ułożonymi, dużymi, półpełnymi lub pełnymi kwiatami. Na uwagę zasługują przede wszystkim Astolat – różowa pełna, Blackt Knight – ciemnoniebieska pełna, Blue Bird’ – jasno-niebieska pełna, Galahad – biała pełna oraz Summer Skies – błękitnoniebieska pełna.

Wymagania i zabiegi pielęgnacyjne

Wszystkie odmiany mieszańcowe ostróżki ogrodowej wymagają gleby głęboko uprawionej, pulchnej i w okresie wegetacji umiarkowanie wilgotnej. Najlepiej rosną na glebie żyznej, próchnicznej i niekwaśnej. Rośliny nawozimy wiosną nawozami wieloskładnikowymi, ale uważajmy, by dawki nie były zbyt wysokie. Ostróżkom odpowiada stanowisko słoneczne, lekko ocienione. W cieniu rośliny są wybujałe i kwitną bardzo słabo lub nawet wcale.

Odmiany bardzo wysokie, tworzące okazałe kwiatostany, musimy podwiązywać (palikować), bo pędy pod wpływem wiatru i deszczu kładą się.

Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest przycinanie przekwitłych pędów na wysokości 15 centymetrów nad ziemią, by wyrosły nowe pędy i rośliny znów zakwitły. To drugie kwitnienie, we wrześniu, choć słabsze, jest również efektowne. Ostróżki nie wymagają zabezpieczenia na zimę.

Groźne choroby

Do najgroźniejszych chorób grzybowych atakujących ostróżki należy mączniak prawdziwy. Zwalczymy go, jeśli po zauważeniu pierwszych objawów roślinę opryskamy fungicydem. Groźna jest też inna choroba grzybowa, zgorzel podstawy pędu, powodująca nagłe więdnięcie i zamieranie rośliny. Chorobie tej możemy zapobiec, opryskując nasady pędów odpowiednimi środkami.

Jeśli na łodygach, liściach i kwiatach pojawią się czarne nieregularne plamy, mogą one być symptomem czarnej plamistości liści, choroby bakteryjnej, którą zwalczymy, kilkakrotnie opryskując porażone rośliny Miedzianem lub Miedzianem Extra.

 

Zastosowanie

Ostróżki sadzimy pojedynczo lub w niewielkich grupach (po 2-3 sztuki) na rabatach bylinowych. Dobrze wyglądają w towarzystwie wysokich dzwonków wieloletnich, firletki chalcedońskiej, złocienia wielkiego, liliowców. Efektownie prezentują się na tle białych lub różowych róż i innych pnączy. Sadzimy je też wzdłuż ogrodzeń i w grupach na trawniku (wykorzystując jedną lub kilka odmian). Na rabaty nadają się odmiany z grupy Elatum i Belladonna.

Ostróżki, a szczególnie odmiany z grupy Pacific, uprawia się też na kwiat cięty. Pędy ścinamy, kiedy jedna trzecia lub połowa kwiatów w kwiatostanie jest rozwinięta. Możemy je także suszyć i wykorzystywać do układania efektownych kompozycji.

Rozmnażanie

Odmiany z grupy Pacific rozmnażamy przez wysiew nasion od listopada do maja w szklarni (amatorsko w domu). Odmiany z grup Belladonna i Elatum rozmnażamy przez podział roślin wczesną wiosną lub jesienią oraz za pomocą sadzonek wierzchołkowych.