Cytrynowe aromaty działają odświeżająco i odprężająco. Pomagają tworzyć lekki, beztroski nastrój, odpowiedni dla okresu wakacji, urlopów i upalnych letnich dni. Dlatego warto mieć je blisko w pachnącej cytrynowo części grządki ziołowej albo między kwitnącymi bylinami przy tarasie.

Wybór tych wyjątkowych roślin jest duży, a wiele gatunków doskonale sprawdza się w roli partnerów innych pachnących bylin, a także ziół leczniczych i przyprawowych. Czystym cytrynowym aromatem wyróżnia się lippia trójlistna (zwana też werbeną cytrynową) Aloysia thryphylla. Jej wąskie szorstkie liście są tak mocno nasycone olejkami eterycznymi, że nawet delikatne poruszenie uwalnia ich niezrównany zapach.

Łagodny smak lippii nie wyklucza jej intensywnego aromatu. To sprawia, że południowoamerykański krzew wyraźnie góruje nad innymi  ziołami cytrynowymi. Śródziemnomorskie rośliny przyprawowe, jak np. tymianek cytrynowy czy cytrynowy cząber górski, zawierają substancje o zapachu i smaku ziołowym lub słodkawym, którym towarzyszy słodka do owocowej nuta cytrusowa.

 

Cytrynowe zioła w kuchni

Takie bogactwo przyczynia się do urozmaicenia naszej kuchni. Za ziołowe aromaty odpowiedzialne są zawarte w liściach olejki eteryczne, jak na przykład cytral i olejek cytronelowy. Małą aromaterapię możemy sobie zaaplikować w ogrodzie lub w domu, wdychając ożywcze zapachy roślin. Olejki eteryczne uwalniają się przy potrząsaniu lub rozcieraniu nie tylko liści lippii, ale także pelargonii pachnącej i tymianku.

W kuchni zioła stosujemy tam, gdzie pożądany jest lekki zapach cytrynowy, ale bez dodatku dominujących kwasów owocowych. Możemy je dodawać do masła ziołowego, sosów, zup, sałatek, deserów. Początkującym kucharzom radzimy zaznajomienie się z przepisami na potrawy z dodatkiem cytrynowo pachnących roślin.

 

Rozmnażanie

Zioła, których pędy drewnieją u podstawy, jak np. cząber, mięta, melisa i tymianek, można łatwo rozmnażać z sadzonek. W tym celu ścinamy mocne wierzchołkowe odcinki pędów długości około 10 cm, na których nie pojawiły się jeszcze pąki kwiatowe. Liście z dolnych części sadzonek ostrożnie uszczykujemy, aby nie uszkodzić skórki pędu.

W przypadku gatunków wielkolistnych, jak np. werbena cytrynowa, pozostałe liście ścinamy do połowy długości. Pędy flancujemy w małych doniczkach na głębokość 5 cm w ziemi do wysiewu lub mieszance 1:1 kompostu i piasku. Podłoże powinno być wilgotne. Gdy pojawi się nowy pęd, rośliny sadzimy w wyznaczonym miejscu. 

 

 

Te zioła polecamy!

- Aksamitka cytrynowa Tagetes lemmonii ma ziołowo-cytrynowy zapach. Jadalnymi liśćmi i kwiatami ostrożnie przyprawiamy potrawy. Krzew zimujemy w miejscu nieprzemarzającym.

- Melisa jest rośliną wieloletnią i dobrze rośnie także w półcieniu. Gdy zaczyna kwitnąć, liście tracą cytrynowy smak. Mocno przycięta, szybko wypuści nowe pędy z niezwykle aromatycznymi liśćmi.

- Bazylia cytrynowa to roślina jednoroczna uprawiana z nasion. Częste uszczykiwanie pojedynczych liści lub wierzchołków pędów sprawia, że uzyskuje zwarty pokrój i nie kwitnie.

- Trawa cytrynowa jest ważną przyprawą w kuchni azjatyckiej. Możemy uprawiać ją na balkonie lub tarasie w miejscu słonecznym lub półcienistym. Na zimę doniczkę przenosimy do domu.

- Mięta limonkowa ‘Sweet Lemon’ ma smak pomarańczy bergamotki i mandarynki. Liśćmi i kwiatami aromatyzuje się sałatki owocowe  i napoje orzeźwiające. Mięta to roślina dość ekspansywna, więc na rabacie trzeba jej zapewnić odpowiednią ilość miejsca.

- Dziurawiec o cytrynowym zapachu wyrasta jako mały półkrzew. Z kwiatów i młodych liści przyrządza się herbatkę o działaniu odprężającym i uspokajającym.  

- Pysznogłówka cytrynowa Monarda citriodora kwitnie od czerwca do sierpnia. Z jej pachnących liści otrzymuje się aromatyczną herbatę. Jest gatunkiem mało wybrednym, rośnie na słońcu i w półcieniu na średnio żyznej wilgotnej glebie.