Straw Bale Gardening to nowatorska metoda uprawy ziół, warzyw i kwiatów na słomie, zmieniająca całkowicie tradycyjny sposób myślenia o przydomowym ogródku. Za jej twórcę i największego propagatora uznaje się Amerykanina Joela Karstena.

W ogródku na słomianej kostce można uprawiać praktycznie wszystkie warzywa. W takim podłożu rosną zarówno ziemniaki, jak i sałata, papryka, por, kalarepa czy cukinia. Wspaniale dojrzewają tu zioła jednoroczne (np. bazylia) lub uprawiane jako jednoroczne (np. pietruszka naciowa). Słomiane podłoże nadaje się zarówno do siewu, jak i sadzenia. Oczywiście rośliny uprawiane z rozsady dojrzewają szybciej i dają pewniejszy plon.

Często jedno stanowisko może być obsadzone dwukrotnie. Udaje się to zwłaszcza w przypadku ciepłolubnych warzyw owocowych, jak pomidory, papryka, bakłażan, chili.  Słomiany warzywnik musi być pielęgnowany jak każdy inny ogródek. Przede wszystkim uprawy należy regularnie podlewać. Słomiane podłoże nie może nigdy wysychać, dlatego dobrym pomysłem jest zainstalowanie choćby najprostszej linii kropelkowej.

Przygotowując kostkę do uprawy, należy ją zasilić obficie nawozami organicznymi lub mineralnymi, później nie jest to już konieczne. Wyjątek stanowią tu uprawy warzyw o wysokich wymaganiach pokarmowych, jak ziemniak czy kapusta, które w trakcie sezonu trzeba jeszcze raz dożywić. Warto tak postąpić także z pomidorami, papryką i cukinią. Plon będzie wówczas większy.

Wysokie warzywa, jak pomidor czy papryka, a także ogórki i warzywa strączkowe, warto uprawiać przy podporach. Pielęgnuje się je tak samo jak warzywa w gruncie – konieczne jest usuwanie pędów bocznych i przerywanie liści. Miłym zaskoczeniem jest brak szkodników i chorób grzybowych.

Do uprawy najlepsze są kostki o rozmiarach 50x60x70 cm (wysokość, szerokość, długość). Taka słomiana bryła ma ciężar ok. 6-8 kg, dzięki czemu jest wygodna w układaniu. Zaznaczmy – do obsadzania stosujemy kostki ze słomy, nie z siana! To, ze względu na swe własności, nie spełnia cech dobrego podłoża dla roślin.

 

 

Kostki układamy w rzędach, łamańcach lub w okręgu. Wybierzmy wariant gwarantujący najwygodniejszy dostęp do upraw. Na początek najlepiej zaplanować uprawę w równoległych rzędach rozmieszczonych co 80-100 cm. Ważne jest, by były one ułożone na linii północ-południe, wówczas rośliny będą optymalnie nasłonecznione. Na górzystych terenach słomiane grządki układa się poprzecznie do nachylenia stoku.

Z czasem kostki mogą się na bokach obsypywać. Wówczas można je obudować deskami lub cegłą na podobieństwo tradycyjnych wzniesionych rabatek. Po sezonie, czyli po zebraniu wszystkich plonów, słomiane grządki kompostujemy. Kostkę układamy ciętą stroną do góry. To ta strona, która jest szczeciniasta. Sznury oplatające kostkę pozostawiamy, nie należy ich luzować.

 

Przygotowanie kostek do uprawy

Przed rozpoczęciem uprawy należy kostki wstępnie przekompostować. Prace zaczynamy 4 tygodnie przed planowanym siewem lub sadzeniem od solidnego nawodnienia słomy (10-15 l wody na kostkę) i zasilenia nawozem azotowym lub wieloskładnikowym. W tym celu stosujemy nawóz organiczny lub azotowe nawozy mineralne. Po zasilaniu znów podlewamy, tak by substancje odżywcze spłynęły do wnętrza kostki.

Zaczyna się proces rozkładu materii, który trwa ok. 14 dni. Podczas tych dwóch tygodni słomę stale podlewamy i zasilamy. W drugim tygodniu powinniśmy poczuć charakterystyczny zapach amoniaku, towarzyszący termofilnej fazie kompostowania. Proces kompostowania jest niezbędny dla uprawy, bo dzięki mikroorganizmom substancja organiczna zostaje rozłożona, a składniki pokarmowe stają się dostępne dla roślin.

Kiedy w końcu słoma staje się bezwonna, możemy przystąpić do sadzenia lub siania. Wcześniej usypujemy na wierzchu kostki 3-5-centymetrową warstwę ziemi ogrodniczej lub substratu torfowego. Umożliwi to roślinom lepsze zakorzenienie się w słomianym podłożu. Bocznych ścian kostki nie trzeba obsypywać podłożem. Możemy je obsadzić ziołami.

 

Dlaczego warto założyć ogródek na słomie

- Wewnątrz kostki panuje wyższa temperatura niż w ziemi, co stwarza korzystne warunki rozwoju siewek i sadzonek.

- W obrębie słomianej kostki nie rozprzestrzeniają się chwasty.

- Słomiane kostki są naturalnymi wzniesionymi grządkami, które ułatwiają uprawę roślin zwłaszcza osobom o ograniczonej sprawności ruchowej.

- Regularnie nawadniana słoma dobrze (choć krócej niż gleba lub podłoże ) trzyma wilgoć.

- Słomiana kostka nie chłonie wody ponad miarę. Gdy wody jest za dużo, jest po prostu odprowadzana.

- Słomiana kostka nie stwarza warunków do bytowania szkodników roślin.

- Uprawy są sporadycznie porażane przez choroby.

- Uprawa roślin na słomianej kostce jest tania.

- Uprawa na kostce jest możliwa nawet na betonie.

- Po zebraniu plonów słomę można przeznaczyć na kompost.