Zdążyć na czas z przeprowadzką

Ani oleandrowi, ani wawrzynowi, ani też oliwce krótkotrwałe przymrozki nie są w stanie wyrządzić poważnych szkód. Co ciekawe, ich odporność zależy w dużej mierze od dotychczasowych warunków pogody; im łagodniejsze spadki temperatury, tym większa odporność roślin na chłód, im gwałtowniejsze – tym słabsza. Jeżeli pogoda ma się diametralnie zmienić z tygodnia na tydzień, wszystkie wrażliwe na przemarzanie rośliny doniczkowe należy przenieść do zimowej kwatery (dotyczy to m.in. cytrusówbugenwilli). Jednak kwaterowanie nie może trwać zbyt długo; gdy tylko pogoda się poprawi, rośliny znów wystawiamy na zewnątrz. 

Nieśmy pomoc

Porządkując ogród, powinniśmy pamiętać o wszystkich jego mieszkańcach: jeżach, ptakach, owadach. Aby nie niszczyć ich naturalnego środowiska i umożliwić im przetrwanie, należy ułożyć w mniej uczęszczanej części ogrodu stertę chrustu lub liści. Aby zwierzęta miały co jeść, rośliny z nasiennikami pozostawiamy na rabatach do wiosny. 

Ogród: Jesienny siew bylin

Jesienią wysiewa się nasiona tych bylin, które do skiełkowania potrzebują niskiej temperatury, a nawet przemrożenia. Do bylin takich należą: ciemierniki, dyptam jesionolistny, dzwonki, fiołek wonny, gęsiówki, pięciorniki, pełniki, pierwiosnki, tojady, zawilce. Nasiona kokoryczy, pluskwicy, a także ciemiernika, sasankiostróżki trudno kiełkują, toteż wysiewa się je tuż po zbiorze. Nasiona zaczynamy wysiewać pod koniec października i możemy to robić w listopadzie, a nawet w grudniu.

Nasiona wysiewa się na wyrównaną i lekko ubitą powierzchnię podłoża i przykrywa cienką warstwą. Następnie zasiewy należy obficie, ale stopniowo i delikatnie podlać i pojemniki ustawić w zacienionym miejscu. Po nadejściu mrozów wskazane jest okrycie ich gałązkami świerku, sosny lub jałowca. Wiosną przy temperaturze powyżej 10°C większość nasion kiełkuje. Od tego momentu czeka nas utrzymanie stałej wilgotności podłoża, a następnie pikowaniedoniczkowanie młodych roślin

Balkon i Taras: Jesień w pojemnikach

Październik to miesiąc, w którym większość letnich roślin balkonowych kończy kwitnienie i traci walory dekoracyjne. Można wtedy zastąpić je roślinami kwitnącymi jesienią. Podstawę kompozycji powinny stanowić krzewy zawsze zielone. Mogą to być rośliny iglaste o kompaktowym wzroście lub liściaste, jak bukszpan, irga Dammera czy zawsze zielone berberysy, na przykład gruczołkowaty.

Niezastąpione w jesiennych kompozycjach są wrzosy. Tutaj cenne będą odmiany pączkowe, np. z serii Garden Girls, gdyż pozostają bardzo ozdobne nawet po zasuszeniu; wśród nich m.in.: ciemnobordowa ‘Larissa’. Znaczące akcenty barwne wprowadzamy, sadząc jesienne chryzantemy. Całość możemy uzupełnić roślinami zielnymi o ozdobnych liściach, np. starcem. Nieco lekkości wprowadzą do kompozycji trawy i turzyce, np. rozplenica japońska, kostrzewa sina czy turzyca Buchanana.

Drzewa i krzewy: Jarzębina pospolita

Jarząb pospolity Sorbus aucuparia  jesienią urzeka nas pięknem owoców barwy od pomarańczowej do czerwonej, które są pożywieniem dla ptaków, głównie gili, drozdów, jemiołuszekjarząbków. Owoce cenione są również w kuchni, ponieważ zawierają dużo witaminy C i karoteny. Liście przebarwiają się na pomarańczowo brązowo. Jarząb ma bardzo małe wymagania. Jest bardzo tolerancyjny co do siedliska, rośnie dobrze na piaskach oraz znosi zacienienie.

Owoce jarzębiny pospolitej (zdj.: Fotolia.com)

W uprawie można spotkać odmiany ogrodnicze, takie jak: ‘Fastigiata’ o wzroście kolumnowym, tworzy koronę wąsko stożkowatąpędach wyprostowanych i sztywnych. ‘Pendula’  uprawiana w postaci piennych drzewek o zwieszających się długich, powyginanych gałęziach często płożących się po ziemi. Odmiana owocowa ‘Edulis’ o większych owocach średnicy 1-1,5 cm, które są słodkie. Uprawiane są też inne gatunki jarząbków wybarwiające owoce na biało, jak S. cashmiriana, S. koehneana

Pielęgnacja: Nawożenie gleby jesienią

Jesień jest optymalnym okresem na wykonanie wapnowania gleby w ogrodzie warzywnym.  Po zbiorze warzyw nawóz wapniowy rozsiewamy na powierzchni i mieszamy z glebą. W ogrodnictwie najczęściej do tego celu wykorzystuje się kredę nawozową (węglan wapnia), która nadaje się na wszystkie rodzaje gleby – zarówno ciężkie, jak i lekkie. Nawozy wapniowe typu wapna tlenkowego przydatne są jedynie na ciężkich glebach, gdyż działają szybciej i gwałtowniej zmieniają odczyn środowiska glebowego, a to mogłoby pogorszyć jakość luźnychsłabo strukturalnych gleb.

Dawki nawozów wapniowych w uprawie amatorskiej stosuje się orientacyjnie – od 100 g (gleby lekkie) do 200 g (gleby cięższe) czystego składnika (CaO) na m2. W tym miesiącu możemy także poprawić żyzność gleby w naszym warzywniku nawozami organicznymi, m.in. obornikiem. Rozkładamy go na powierzchni zagonów (wystarczy 5 kg/m2) i przekopujemy z wierzchnią warstwą gleby. Bardzo cennym nawozem jest kompost. Na każdy metr kwadratowy uprawy stosujemy go w ilości około 8-10 kg. Jeśli na działce wysialiśmy nasiona roślin na zielony nawóz, to przed zimą trzeba go przekopać, aby powoli rozkładały się w glebie.

Sad: Rajskie jabłuszka doskonałe na zapylacze

Rajskie odmiany jabłoni, takie jak jabłoń kwiecista, jagodowa, purpurowa i inne, są chętnie sadzone w ogrodach przydomowych, przede wszystkim ze względu na wyjątkowe walory dekoracyjne. Wiosną te niewielkie drzewa są gęsto obsypane białymi, różowymi lub czerwonymi kwiatami. Jesienią natomiast licznie pokrywają się maleńkimi żółtawymikarminowymi jabłuszkami w zależności od gatunku i odmiany. Ich owoce, choć niewielkie i mało przydatne do bezpośredniego spożycia, zawierają wiele cennych witaminkwasów. Mogą być cennym dodatkiem do przetworów, powideł czy win.

Rajskie jabłonie spełniają w ogrodzie również inne ważne funkcje. Jabłonie ozdobne świetnie sprawdzają się jako zapylacze wszystkich deserowych odmian jabłoni. Jest tylko jeden warunek – jabłonie powinny kwitnąć w podobnym czasie, zarówno te deserowe, jak i ozdobne. Jeśli więc nie jesteśmy pewni, czy posiadamy w ogrodzie dobre zapylacze, wystarczy posadzić drzewko rajskiej jabłoni.