Dla zdecydowanej większości naszych doniczkowych roślin zima to najtrudniejszy okres. Często jest dla nich prawdziwą próbą przetrwania, nadwątlającą ich kondycję, co oczywiście odbija się na ich wyglądzie. Zimą dni są bardzo krótkie, a rośliny otrzymują niedostateczną ilość światła do rozwoju. Rozwiązaniem idealnym byłoby ich doświetlanie, jednak nie zawsze jest to możliwe.

Jak pielęgnować rośliny w domu?

Okres niedoboru światła byłby o wiele łatwiejszy do przetrwania, gdyby nie fakt, że ogrzewamy mieszkania. Sztucznie podnosimy temperaturę, przez co rośliny wytwarzają nowe pędy, które są blade, wybujałe, chlorotyczne. Rośliny domowe są osłabione, łatwiej atakują je szkodniki i choroby, nie wspominając o tym, iż nie spełniają swej ozdobnej roli w pomieszczeniu. Warto zatem wiedzieć, jak pomóc przetrwać naszym zielonym ulubieńcom ten trudny czas.
 

Czy zawsze po zimie należy wymienić ziemię w doniczce?

Zima to dla roślin doniczkowych okres spoczynku. Wszystko zmienia się wraz z nastaniem przedwiośnia (marzec) gdy ruszają procesy rozwojowe. To czas kiedy należy wykonać przegląd posiadanych roślin, ocenić ich stan i przygotować je do kolejnego sezonu wegetacyjnego. To również najlepszy moment aby rośliny doniczkowe przesadzać. Zasada jest prosta, przesadzamy jeżeli roślina przestaje się mieścić lub korzenie zaczynają przerastać doniczkę. Przesadzanie i wymiana ziemi to nie tylko więcej miejsca do wzrostu, ale również nowe podłoże o lepszej strukturze i większej zasobności w składniki pokarmowe. Młode rośliny o silnym wzroście zaleca się przesadzać co roku, starsze raz na 2-3 lata, a dużym i mocno rozrośniętym wystarczy wymienić lub uzupełnić wierzchnią warstwę ziemi w doniczce.

                                                                                                                                     - odpowiada dr inż. Tomasz Mróz

Mimo że spora część domowych roślin pochodzi z lasów tropikalnych, służy im niższa temperatura zimą. W ciągu dnia na poziomie 15-17°C, zaś nocą 10-12°C. Niestety, rzadko możemy zapewnić im takie warunki. Jednak jeśli mamy taką możliwość, przechowajmy je w oświetlonym korytarzu, na klatce schodowej, werandzie. Gdy nie możemy zapewnić chłodniejszego pomieszczenia, odsuńmy rośliny od wszelkich źródeł ciepła.

Sprawdź także: Rośliny mieszkaniowe jesienią 

Podlewanie – najważniejsze zasady

Oczywiście, są gatunki, którym wysoka temperatura w domu nie przeszkadza, np. sukulentowe wilczomlecze, pachypodium (palma Madagaskaru), sanseweria czy zamiokulkas. W parze z ogrzewaniem mieszkań idzie spadek wilgotności względnej powietrza. Jego efektem jest brązowienie brzegów liści, ich zwijanie i zasychanie; rośliny są częściej atakowane przez przędziorki. Dlatego im cieplejsze pomieszczenie, tym bardziej trzeba zadbać o utrzymanie wilgotności wokół roślin. Najprostszym sposobem jest spryskiwanie – przy suchym powietrzu codziennie. W okresie zimowym rośliny  wymagają rzadszego podlewania wystarczy raz na 1,5 tygodnia. Jednak najlepiej kontrolować suchość gleby za pomocą drewnianego patyka lub poprzez dotknięcie gleby.

Czyszczenie i pielęgnacja roślin doniczkowych

Rośliny mają dodatkową korzyść, gdy zmywamy kurz z liści, przez co ułatwiamy im oddychanie poprzez aparaty szparkowe. Poza tym czyste liście asymilują więcej światła. Można je czyścić za pomocą odstanej, przefiltrowanej wody. Dzięki temu na liściach nie tworzą się białe przebarwienia. Kolejnym sposobem jest delikatne umycie liści wodą z dodatkiem soku z cytryny. Jeżeli spryskujemy je wodą, to warto aby rośliny obeschły przed nocą. Wilgotne liście przy nocnym spadku temperatury są podatniejsze na rozwój patogenów grzybowych. Rośliny egzotyczne np.: monstery lub nasze rodzime paprotki lubią utrzymywanie wyższej wilgotności w pomieszczeniu. W tym celu można używać specjalnych nawilżaczy powietrza, które poza praktycznym wymiarem mogą być dodatkową ozdobą wnętrza.  Kwestia przesadzania roślin powinna być zostawiona na wiosnę. Wtedy rośliny są naturalnie pobudzone do wzrostu. Nowa ziemia, w szczególności przeznaczona do potrzeb danej rośliny, jest bogata w składniki odżywcze. Każda z roślin doniczkowych ma inne uwarunkowania w swoim środowisku naturalnym. Dlatego warto zwracać uwagę, która z roślin potrzebuje torfu, keramzytu czy podłoża do storczyków. 

Zobacz także: Ziemia do roślin doniczkowych

Nawozy do roślin doniczkowych

Kwestia nawożenia roślin doniczkowych także powinna być zostawiona na wiosnę. Zimą rośliny powinny być w stanie spoczynku. Jednak trudno osiągnąć ten stan, gdy ogrzewamy mieszkania i rośliny nie odczuwają drastycznej różnicy. Jesienią i zimą można sięgać po nawozy przeznaczone do stosowania o tej porze roku. Dobrze jest także stosować je w większym rozcieńczeniu niż specyfiki używane wiosną i latem. Dzięki temu rośliny będą miały okazję do pełnego wzrostu. 

Autorem tekstu jest Krzysztof Mielicki.