Autorem tekstu jest Andrzej Pacholczak

Przy planowaniu ogrodu na ogół bierze się pod uwagę walory ozdobne sadzonych drzew i krzewów. Warto jednak pamiętać także o ich pięknym zapachu, który może stać się dodatkową atrakcją, docenianą nie tylko przez nas, ale i przez owady.

Trudno wyobrazić sobie kolorowy ogród bez motyli. Najczęściej wabią je kwiaty koloru żółtego, białego, w odcieniach różu i fioletu. Zawarty w nich nektar jest doskonałym pokarmem dla tych barwnych owadów. Jeżeli chcemy zatem, by w naszym ogrodzie pojawiły się motyle, postarajmy się dla nich o słoneczny zaciszny zakątek – najlepiej osłonięty żywopłotem od strony, z której najczęściej wieje wiatr.

 

 

Planowanie aromatycznego ogrodu

Przy tworzeniu aromatycznego ogrodu należy pamiętać, że rośliny o pachnących kwiatach najlepiej sadzić właśnie w miejscach zacisznych, aby zapach nie rozprzestrzeniał się zbytnio i „nie uciekał” z ogrodu podczas silniejszych podmuchów wiatru. Zapobiegać temu mogą rozmaite osłony, np. ściany budynku czy żywopłoty. Na intensywność zapachu wpływa również wilgotna ziemia, dlatego dobrze jest podlewać krzewy z odpowiednią częstotliwością.

Przy planowaniu nasadzeń nie należy jednak przesadzać z ilościowym doborem krzewów i kwiatów, by zapachy nie wypierały się wzajemnie i nie mieszały. Należy również pamiętać, że odczuwanie zapachu jest sprawą indywidualną. To, co jednej osobie wydaje się zapachem przyjemnym, dla innej może być drażliwe czy duszące.

Często jest tak, że rośliny o efektownych kwiatach nie mają intensywnego zapachu (np. rododendrony) i odwrotnie. Roślina ładnie pachnie, ale jej kwiaty są niepozorne. Jest jednak kilka wyjątków, m.in. lilaki, jaśminowce, wiciokrzewy
i niektóre magnolie.


Zniewalająco pachnące krzewy

Z krzewów, które można polecić do pachnącego ogrodu, koniecznie należy wymienić lilaki. Zachwycają zarówno niepowtarzalnym zapachem, jak i pięknymi kwiatami. Szczególnie godny polecenia jest lilak Meyera Syringa meyeri ‘Palibin’ o wiechowatych kwiatostanach w kolorze fioletowym, które rozwijają się w połowie czerwca. Ten niewielki lilak (1,5 metra) jest odporny na warunki miejskie, można sadzić go pojedynczo i w grupach. Równie przydatna jest odmiana lilaka drobnolistnego Syringa microphylla ‘Superba’ o kwiatach w kolorze lilaróżowym, które pojawiają się ponownie na roślinie w ciągu całego lata.

Krzewami o pięknych i wonnych kwiatach są również jaśminowce Philadelphus. Wśród licznych odmian na uwagę zasługuje ‘Virginal’ o kwiatach bardzo licznych, białych i pełnych. Kwitnie obficie w czerwcu, ale powtarza kwitnienie jeszcze w lipcu. Drugim, bardzo cennym jaśminowcem jest ‘Albatre’. Kwiaty ma białe, pełne, średnicy 4-5 centymetrów, delikatnie pachnące, zebrane w kiście po 5-7 sztuk. Kwitnie w czerwcu i powtórnie w lipcu.

 

Może być sadzony pojedynczo i w grupach oraz w niewysokich, formowanych żywopłotach. Równie atrakcyjna jest odmiana ‘Snowbelle’. Dorasta do 2 metrów, kwiaty ma białe, pełne, lekko pachnące, zebrane w grona. Kwitnie bardzo obficie pod koniec czerwca i na początku lipca. Odmianą wartą wykorzystania w ogrodach, nie tylko ze względu na intensywnie pachnące kwiaty, ale także atrakcyjne liście, jest ‘Innocence’. Jej liście są ciemnozielone z żółtawymi i kremowymi cętkami oraz smugami wzdłuż blaszki.

Roślina ta osiąga 1,5 metra wysokości. Kwiaty ma białe, pojedyncze lub półpełne, przyjemnie pachnące (czerwiec i lipiec). Ozdobne liście ma też jaśminowiec wonny ‘Aureus’. Jego jasnożółte ulistnienie latem lekko zielenieje. Kwitnie pod koniec maja, bardzo obficie i długo. Kwiaty są kremowobiałe, przyjemnie pachnące, średnicy 2,5-3 centymetrów.

Cennym gatunkiem ze względu na długie i późne kwitnienie jest budleja Dawida, zwana potocznie motylim krzewem. Można ją sadzić w ogrodach przydomowych, zarówno pojedynczo, jak i w grupach. Przez całe lato zachwyca swymi pięknymi, dużymi (30-40 centymetrów) i pachnącymi kwiatostanami, w kolorach zależnych od odmiany: 

- ‘Black Knight’ – purpurowofioletowe,

- ‘Ile de France’ – fioletowe,

- ‘Pink Delight’ – różowe z żółtym środkiem,

- ‘White Profusion’ – białe,

- ‘Lochinch’ – fioletowe z pomarańczowym środkiem.

Z pnączy do ogrodów zapachowych koniecznie należy polecić wiciokrzewy Lonicera. Ich kwiaty wydzielają dość silny i przyjemny zapach. Jest on szczególnie intensywny wieczorem, przy zwiększonej wilgotności powietrza.