Owady w ogrodzie

W letnie noce niezwykły spektakl mrugających światełek dają owady, których nie zauważymy w ciągu dnia. Są to świetliki świętojańskie. Doskonałe warunki życia w ogrodzie zapewniają im kopki liści, które leżą nieruszone cały rok. Stadium larwalne owada trwa kilka lat. W tym okresie świetliki z upodobaniem polują na ślimaki. Dorosłe owady obu płci mają narządy świetlne na końcu odwłoku. Bezskrzydłe samice siedzą na roślinach i światłem wabią samce. Dorosłe owady nie odżywiają się i żyją krótko.

Ciepłe i suche letnie noce mają jeszcze więcej uroku, gdy powietrze wypełnia muzyka koncertujących pasikoników i świerszczy.  Głośne dźwięki powstają przez pocieranie skrzydeł lub odnóży.

Owady wydają je w różnym celu. Niektóre reklamują w ten sposób swoje zalety. Ważnym powodem jest także zaznaczenie swojej obecności i podkreślenie prawa własności do określonego terenu. Dobrym znakiem jest rozlegające się w ogrodzie cykanie dużego pasikonika zielonego, który chętnie zjada muchy i mszyce.

 

Wrogowie mszyc

Mały owad zawisający w powietrzu jak śmigłowiec jest często mylony z osą lub dziką pszczołą. Bzygi nie mają żądeł, dlatego nie są dla nas niebezpieczne. W lecie przylatują do kwiatów, aby żywić się ich nektarem i pyłkiem, dlatego są ważnymi owadami zapylającymi. Natomiast larwy drapieżnych gatunków bzyga są bardzo żarłoczne i odżywiają się mszycami. Samica bzyga  starannie wybiera miejsce składania jaj. Zawsze jest ono w pobliżu większej kolonii mszyc. Larwa potrafi zjeść dziennie do 100 mszyc.

W ciągu sezonu może pojawić się od czterech do pięciu pokoleń bzygów. Zajadłymi tępicielami mszyc są także smukłe delikatne złotooki, a przede wszystkim ich larwy. Do przeobrażenia w owada dorosłego larwa może zjeść ponad 500 mszyc, a także każdą ilość ich jaj.

Domek dla złotooków po służy pożytecznym owadom za schronienie także w zimie. Tu chętnie ukrywają się także biedronki. Do ogrodu zwabiają złotooki i bzygi kwiaty krwawnika, rumianu, kopru, fenkułu i wielu innych roślin.

 

Łowca ślimaków

Przy odrobinie szczęścia pod płaskim kamieniem przykrywającym pryzmę kamieni w ogrodzie możemy odkryć zwiniętego w kłębek padalca. Podobna do węża beznoga jaszczurka chętnie ukrywa się pod stosem gałęzi, w szczelinach murów, zagłębieniach między korzeniami drzew, także pod deskami i płytami. Padalec w niebezpieczeństwie potrafi odrzucić koniec ogona, aby zmylić atakującego go wroga. Ulubionym pożywieniem niejadowitego gada są dżdżownice, gąsienice owadów, a przede wszystkim ślimaki nagie. Poszukuje ich przeważnie rano i wieczorem. Zimę padalce spędzają we śnie pod ziemią w miejscach nieprzemarzających. Gad ten jest u nas objęty częściową ochroną. 

 

Przestrzeń życiowa dla żab i ropuch

Właściciele ogrodów najczęściej rezygnują z budowy stawu lub sadzawki dlatego, że boją się ciągłej pracy przy utrzymaniu wody w czystości. Niebezpieczeństwo szybkiego zanieczyszczania wody dotyczy raczej zbiorników formalnych obsadzonych niewielką liczbą roślin. Dobrze zaaranżowany biotop łatwo poradzi sobie z problemem oczyszczania wody nawet bez naszej pomocy. Nawet mały staw ogrodowy powinien mieć głębokość ok. 80 cm w najgłębszym miejscu oraz płytką przybrzeżną strefę wody.

Żaby i ropuchy mogą składać w nim jaja, jeżeli tafla wody przynajmniej częściowo nie jest zarośnięta. Różne gatunki żab zimują na lądzie lub pod wodą. Ropuchy szukają zimowego schronienia w ogrodzie. W ciągu dnia żaby i ropuchy bardzo chętnie ukrywają się w przygotowanych dla nich domkach. Niewielkie pojemniki, np. ceramiczne, mogą służyć pożytecznym płazom także jako kwatery zimowe. Należy je tylko częściowo zakopać w ziemi i przykryć suchymi liśćmi.

 

 

Zwinne małe ssaki

Trudno wyobrazić sobie, że mysz to zwierzę pożyteczne w ogrodzie. Ale podobna do niej ryjówka jest nim na pewno. Ryjówki nie należą do gryzoni, lecz do ssaków owadożernych i są spokrewnione z kretami i jeżami.

To zwierzęta żarłoczne, poszukują pożywienia niemal całą dobę. Dlatego w ogrodzie są jednymi z najważniejszych pogromców szkodników. Zjadają owady dorosłe, ich larwy i poczwarki, a także dżdżownice i ślimaki. Łatwo je poznać po długim spiczastym nosie. Zwinne zwierzątka zimą chronią się przede wszystkim w szczelinach, norkach, gęstych krzewach i stertach liści czy gałęzi. W podobnych miejscach można spotkać popielice, które przesypiają tu mrozy. Ruchliwe gryzonie odżywiają się owocami i orzechami.

 

Gościnne miejsce dla skrzydlatych gości

Jeszcze do niedawna wróble uważano za najliczniejsze ptaki żyjące blisko ludzi, zwłaszcza w miastach. Jest ich coraz mniej na nowych osiedlach, gdzie mają niewiele miejsc do gniazdowania i trudniej znaleźć im pożywienie. Zmniejsza się także populacja mazurka, czyli wróbla polnego. Małe ptaki chętnie zasiedlają gęste krzewy i żywopłoty, naturalne ogrody na obrzeżach miast i w ich sąsiedztwie. Wróble są wierne swojemu miejscu urodzenia, przez cały rok nie odlatują dalej niż na 500 m.

Do gniazdowania wybierają miejsca pod okapem dachu po wschodniej stronie domu. Będą wdzięczne za ustawienie w pobliżu płaskiego pojemnika z piaskiem i płytkiej miski ze świeżą wodą.