Ziemniaki były początkowo uprawiane w Europie ze względu na ozdobne kwiaty i owoce, choć traktowano je także jako rośliny lecznicze, pomagające zwalczyć wiele dolegliwości. Później stanowiły cenny przysmak podawany jedynie na królewskich stołach.

Dopiero na początku XIX wieku, po ponad 200 latach bytności na ziemiach polskich, ziemniak stał się rośliną powszechnie uprawianą. Zaczęto go doceniać po falach nieurodzaju zbóż, co nastąpiło w drugiej połowie XVIII wieku. Obecnie często można spotkać się z twierdzeniem, że ziemniak, podobnie jak kukurydza czy pomidory, to najwspanialszy dar Ameryki dla Starego Kontynentu. Czy jednak dobrze znamy ten gatunek? 

Liczba zarejestrowanych odmian ziemniaka wynosi ponad trzy tysiące, choć w peruwiańskim banku genów ziemniaka zdeponowanych jest  dziesięć tysięcy odmian. Bulwy ziemniaka, w zależności od odmiany, mogą mieć różny kolor – najbardziej nam znane odmiany są białe lub żółte, ale mogą być też fioletowe, fioletowo-niebieskie bądź różowe.

Co ciekawe, to właśnie te kolorowe odmiany ziemniaka są znacznie mniej znane, choć są przecież starsze i dłużej wykorzystywane w uprawie. Na straganach w Peru można znaleźć przynajmniej kilkadziesiąt różnych odmian różniących się barwą. Zawdzięczają ją obecności antocyjanów – cennych barwników roślinnych o wysokich walorach prozdrowotnych.

W Internecie dostępnych jest wiele informacji o „nowych” kolorowych ziemniakach, a ceny ich są znacznie wyższe od „tradycyjnych” odmian.

 

ABC uprawy barwnych bulw

Kolorowe ziemniaki uprawia się podobnie jak znane nam odmiany. W zależności od rodzaju gleby sadzeniaki sadzi się wiosną, w II/III dekadzie kwietnia, gdy temp. gleby osiągnie 10ºC, na głębokość 5-20 cm, a po wypuszczeniu pędów kopczykuje się je. Gleba powinna być dość przewiewna, bogata w materię organiczną – warto uprawiać je w drugim roku po zastosowaniu obornika.

W okresie wegetacji bulwy należy podlewać, jednak z umiarem, by nie doszło do zepsucia. Bulwy, po osiągnięciu odpowiedniej wielkości, można zbierać sukcesywnie – łatwiej to zrobić, gdy rośliny są kopczykowane. Zbiór jednorazowy przeprowadza się, gdy część nadziemna zaczyna zamierać.

 

 

Niezwykłe odmiany ziemniaka

1. Wczesna odmiana ‘Bila’ to jedna ze starszych polskich odmian ziemniaka o żółtym miąższu i płytkich oczkach, w typie ogólnoużytkowym.

2. ‘Highland Burgundy Red’ wyróżnia się czerwonymi bulwami z różowym miąższem i jasną obwódką. Nadają się do smażenia i pieczenia, w czasie gotowania częściowo tracą swą barwę.

3. ‘Shetland Black’ charakteryzuje się ciemnoniebieską skórką i jasnym miąższem z fioletowo-niebieskimi naciekami, świetnie nadaje się na chipsy i frytki.

4. ‘La Ratte’ ceniona jest we Francji za oryginalny wydłużony kształt bulw i wyrafinowany smak o orzechowo-kasztanowej nucie; ma żółte wybarwienie.

5. ‘Blue Congo’ wyróżnia się niebiesko-fioletowymi bulwami, które lekko bledną po ugotowaniu.

6. ‘Skerry Blue’ to irlandzka odmiana o czerwonej skórce i żółtym miąższu, nadaje się do wszechstronnego wykorzystania kulinarnego.

7. ‘Vitelotte’ to francuska odmiana, ma intensywnie fioletową barwę bulw, nadaje się głównie do pieczenia, grillowania i smażenia oraz na chipsy.

8. ‘Batat’, nazywany słodkim ziemniakiem, to wilec ziemniaczany, gatunek niespokrewniony z ziemniakiem. W ostatnich latach jest coraz powszechniej dostępny w handlu. Nadaje się do smażenia, pieczenia i gotowania. Gotuje się znacznie krócej niż tradycyjny ziemniak.