Podparcie to podstawa

Solidne umocowanie sadzonego drzewa pomoże roślinie prosto rosnąć i uniknąć ewentualnego zakłócenia jej stabilności. Ruchy bryły korzeniowej są niebezpieczne dla nowych, najdrobniejszych korzeni i mogą zaburzyć, a nawet przerwać proces zrastania się drzewa z podłożem.

1. Do kopania dołu dla drzewa przystępujemy po ułożeniu w pobliżu potrzebnych narzędzi i materiałów. Wykop powinien mieć średnicę dwa razy większą niż średnica bryły korzeniowej. Dno dołka należy starannie spulchnić.

2. Właściwą głębokość sadzenia kontrolujemy za pomocą drewnianej listwy. Najlepiej, gdy górna powierzchnia bryły korzeniowej znajduje się na tym samym poziomie co powierzchnia otoczenia. Puste miejsce wypełniamy ziemią i ubijamy ją.

3. W tej samej odległości od pnia wbijamy trzy drewniane pale na głębokość około pół metra. Należy rozmieścić je na obwodzie dołka, aby uniknąć zniszczenia korzeni.

4. Pale łączymy przykręconymi mocno poprzeczkami usztywniającymi całą konstrukcję.

5. Pień drzewka przywiązujemy do każdego pala konopnym sznurem kilkukrotnie na ósemkę, pozostawiając luz na dwa palce.

6. Końcówką sznura wzmacniamy wiązanie poziome, okręcając ją w kierunku pala.

7. Końce sznurów przymocowujemy do pali stalowymi haczykami, aby wiązania nie poluzowały się. Na koniec bryłę korzeniową obficie podlewamy.

8. Gotowa konstrukcja z drewnianych pali powinna podtrzymywać drzewo przynajmniej przez dwa, a najlepiej trzy lata. Potem roślina poradzi sobie bez podparcia.  

 

Ochrona zimowa

Młode drzewa mają pnie jeszcze nieokryte grubą korą, dlatego są szczególnie podatne na uszkodzenia mrozowe. Duże wahania temperatury między dniem a nocą powodują powstawanie napięć w cienkiej tkance młodej kory. Powierzchnia pnia często pęka, a następstwa tego zjawiska są dla drzewa śmiertelnie niebezpieczne. Zapobiegawczo pnie można bielić, podobnie jak pnie drzew owocowych.

Dobrym sposobem ochrony jest także stosowanie mat osłaniających z bambusa, trzciny, wikliny, włókien kokosowych lub juty. Takie osłony niezbyt mocno ocieplają korę. Chronią ją natomiast przed ogrzaniem promieniami słońca, a także zębami wygłodzonych dzikich zwierząt. 

 

 

Planujemy sad - odległość pomiędzy drzewami

W porównaniu z większością krzewów ozdobnych i bylin drzew nie można zbyt łatwo przesadzać z jednego miejsca na drugie. Przed sadzeniem nowego drzewa należy uzyskać informację o jego ostatecznej wysokości i szerokości, a także formie. W małym przedogródku nie ma miejsca nawet dla odmian o smukłym pokroju, jak np. kolumnowa wiśnia ‘Amonagawa’, gdyż należy je sadzić w sporej odległości od domu.

Pamiętajmy o zachowaniu właściwego dystansu od granicy z sąsiadem, zgodnego z obowiązującymi przepisami. Ważna jest także podziemna część drzewa. Wierzby, topole, robinie i platany mają płytkie korzenie mogące uszkadzać nawierzchnie, fundamenty i instalacje podziemne.

 

Starannie formowana kulista korona

Większość drzew zachwyca swym naturalnym wdziękiem przede wszystkim wtedy, gdy może rozwijać się swobodnie, bez naszej ingerencji. Dlatego nie należy zbliżać się do nich z jakimkolwiek sekatorem. Inaczej jest w przypadku drzew o kulistej koronie. Jeżeli rozrośnie się ona zbyt mocno (klon kulisty i taka sama surmia mogą osiągnąć średnicę 5-6 m), nożyce pomogą przywrócić jej skromniejszą, ale ładną formę. Kuliste odmiany wierzby, jesionu i robinii tolerują nawet bardzo mocne cięcie aż do starszych, kilkuletnich części pędów.

Zbyt gęste korony łatwo się przerzedzają, a cięcie doskonale wzmacnia ich witalność. Formowanie wykonujemy w bezmroźny dzień pod koniec zimy, przed początkiem wegetacji. Dużym drzewom o nietypowych koronach zabieg ten jest potrzebny do utrzymania przyjętej sylwetki. Tak jest z lipami w kształcie prostopadłościanu czy parasolowatych platanów. Pędy tych ostatnich przywiązuje się do poziomych żerdzi i obcina gałęzie wyrastające pionowo.

 

Wspaniałe warunki rozwoju pod koroną drzewa  

Ziemia wokół pnia drzewa nie zapewnia innym roślinom zbyt dobrych warunków do życia. Nietolerancja cechuje przede wszystkim drzewa o płytkim, bliskim powierzchni systemie korzeniowym, np. klona pospolitego, kasztanowca i brzozę.

Pod ich koronami można sadzić byliny, które dobrze czują się w miejscach zacienionych o suchym podłożu, m.in. nawrota Lithospermum, poziomkówkę Duchesnea, zimozielone epimedium Epimedium czy żywokosta Symphytum. W trudniejszych warunkach poradzą sobie także silne i wytrzymałe rośliny trawiaste oraz krzewinki, jak turzyca cienista Carex umbrosa, trzmielina pnąca Euonymus fortunei i runianka Pachysandra.

Pod koronami drzew o sercowatym systemie korzeniowym, jak np. surmia Catalpa, miłorząb, jabłoń ozdobna i wiśnia ozdobna mogą rosnąć tawułka chińska ‘Pumila’, brunnera, pragnia Waldsteinia, różne gatunki bodziszka i tiarella. Staranne i ostrożne sadzenie oraz solidne podlanie zapewnią roślinom dobre warunki rozwoju już od samego początku. 

 

 

Poprawa zdrowia schorowanych okazów

Rośliny nie zawsze rosną tak dobrze, jak sobie to wymarzyliśmy. Na ich rozwój wpływają cechy stanowiska, pogoda, kontakty ze szkodnikami, pasożytami i chorobami. Największe ryzyko szkód jest w przypadku drzew większych i żyjących dłużej. Jeżeli uszkodzenia czy porażenia są bardzo duże, jak np. na zdjęciu, na ratunek jest już najczęściej za późno. Takich ogromnych ran po cięciu należy unikać, ponieważ goją się źle i długo. Wcześniej mogą się zacząć procesy gnilne.

Zły rozwój drzewa nie musi być spowodowany przez choroby czy szkodniki. Do zamierania pędów w koronie często przyczyniają się niewłaściwie warunki glebowe. W takim przypadku warto zwrócić się o pomoc do fachowców.

 

Ostrożnie z wyborem roślin!

Liście lipy szerokolistnej Tilia platyphyllos są przysmakiem mszyc. Szkodniki wytwarzają lepką spadź okrywającą liście i przedmioty pod koroną. Mszyce mniej lubią lipę srebrzystą Tilia tomentosa. Warto mieć to na uwadze przy wyborze drzewa przydomowego lub do ogrodu zwłaszcza wtedy, gdy planujemy urządzenie pod koroną miejsca do wypoczynku.

Zamiast lipy możemy posadzić inny gatunek niepodatny na ataki tych żarłocznych szkodników. Klon polny ‘Elsrijk’ ma smukłą koronę, prosty pień i jest odporny na mączniaka. Pięknym drzewem jest kasztanowiec zwyczajny Aesculus hippocastanum. Jednak często atakuje go szrotówek kasztanowcowiaczek. Odpornieszy na tego szkodnika jest kasztanowiec czerwony Aesculus x carnea.