Wybór odmian sałat jest bardzo duży. Możemy uprawiać odmiany głowiaste, jak na przykład masłowa, batawia, krucha i lodowa, liściasta, długolistna (rzymska), dębolistna i formy o karbowanych liściach. Cennym uzupełnieniem dla sałat są inne warzywa sałatowe, jak np. cykoria warzywna i endywia, roszponka, rokietta.

Bez trudu kupimy nasiona różnych odmian do uprawy w ogrodzie, pojemnikach lub wcześniejszego pędzenia w inspekcie. Bardziej niecierpliwi dla przyspieszenia zbiorów wykorzystują podpędzone sadzonki.

Masłową nazywamy sałatę głowiastą o delikatnych, pachnących liściach. Wciąż możemy uprawiać znane od dawna odmiany, ale w szerokiej ofercie są także dostępne nasiona form z upraw ekologiczne, jak na przykład ‘Cindy’, ‘Briweri’ czy ‘Larissa’.

(zdj.: Fotolia.com)

Na grządkach wzniesionych i inspektach sałata już rośnie

Najwcześniej wiosenną uprawę sałaty mogą rozpocząć właściciele inspektów
i grządek wzniesionych. Wysiew wcześniejszy o dwa tygodnie od połowy do końca marca możliwy jest na grządce przykrytej włókniną lub folią. W każdym przypadku ziemia powinna być dobrze obsuszona.

Na wiosnę sałata najlepiej rozwija się na grządce nasłonecznionej. Do uprawy letniej najlepsze są stanowiska chłodniejsze. Przy temperaturze powyżej 18°C nasiona kiełkują dosyć słabo. O warunkach uprawy należy pamiętać także przy wyborze odmian.

W długie letnie dni wiele odmian sałaty głowiastej ma skłonność do wypuszczania pędów kwiatowych, tworząc przy tym twarde, małe liście o gorzkim smaku. Aby uniknąć pomyłek, należy czytać zalecenia na opakowaniach.

Grządka lub inspekt 

Sałatę liściową zasadniczo wysiewamy wprost na grządce, najlepiej w rzędach wyznaczonych co 20-25 cm. Możliwy jest również siew rzutowy, po którym wschodzące siewki tworzą „sałatową łąkę”. Jednak ten sposób najbardziej opłaca się na grządce prawie zupełnie oczyszczonej z chwastów.

Sałaty głowiaste i niektóre odmiany liściowe tworzące duże rozety wysiewamy w rzędach odległych o 40-50 cm i przerywamy co 20-30 cm. Na uprawę sałaty w inspekcie lub w multidoniczkach potrzeba mniej nasion. Pędzenie sadzonek skraca czas uprawy na grządce i opłaca się przede wszystkim przy wczesnej uprawie.

W lecie sałaty z wysiewu wprost do gruntu niezbyt łatwo wypuszczają pędy kwiatowe nawet w okresie upałów. Ponieważ wytworzyły sięgający głęboko system korzeniowy, mogą korzystać z większej ilości wody i nie potrzebują częstego podlewania.

Cieplnego stresu nie boi się silna sałata rzymska, jak również batawska i lodowa. Tę zaletę mają także niektóre sałaty liściowe, np. oryginalna odmiana ‘Cerbiatta’ o orzechowym aromacie. Ziemia na grządce z wysianymi nasionami powinna być stale wilgotna i cieniowana włókniną aż do ukazania się pierwszych listków. Sałacie uprawianej pod przykryciem zagrażają przede wszystkim choroby grzybowe: mączniak i zgnilizna. Sałatę na grządce bardzo lubią ślimaki.

Dojrzałą do zbioru sałatę głowiastą należy ściąć w ciągu tygodnia. Racjonalne korzystanie z warzywa przez cały sezon gwarantuje stopniowe wysiewanie nasion w odstępach 14-dniowych. Sałatę liściową możemy także wysiewać partiami, ale w dłuższych przedziałach czasowych. Jej główek nie ścinamy, ale stopniowo obrywamy starsze liście, co może trwać 4-6 tygodni.