Najpierw drzewa iglaste wyglądają zupełnie nieciekawie. Nie możemy oczekiwać, że na ich pędach pojawią się piękne kwiaty albo kolorowe liście jesienne. Jednak dokładny obserwator szybko odkryje u większości iglaków atrakcyjne szczegóły, przede wszystkim wspaniałe szyszki. Nie bez powodu ta duża grupa roślin nosi botaniczną nazwę Coniferae, powstałą z połączenia słów łacińskich: conus (szyszka) i ferre (nosić).

 

Ozdoby i smakołyki

Sosnowe szyszki są bardzo trwałe, dlatego floryści bardzo często wykorzystują je przy układaniu stroików i innych kompozycji roślinnych. Szczególnie dekoracyjne są ogromne (dł. do 16 cm) szyszki śródziemnomorskiej sosny pinii. Pod szeroką łuską tkwią dwa nasiona nazywane piniolami.

Dojrzewają one jesienią trzeciego roku i wiosną opadają. W czasie suszy łuski rozchylają się, a wilgoć powoduje ich zamykanie. Nasiona pinii mają krótkie skrzydełka. Po oczyszczeniu, jako orzeszki piniowe, są smacznym dodatkiem do wypieków i sałatek.

 

Najpiękniejsze szyszki ma kilka jodeł. Są to m.in. jodła kalifornijska, jej odmiana ‘Argentea’ i jodła koreańska. Owoce dwóch pierwszych roślin trudno jest obejrzeć z bliska, ponieważ drzewa osiągają wysokość 20 m, a szyszki pojawiają się na ich wierzchołkach. Jodła koreańska Abies koreana jest dosyć niska, bo wyrasta na wysokość 8 m. Jej karłowe odmiany są jeszcze niższe, osiągają wysokość 1-2 m i bardzo ładnie wyglądają wśród roślin ogrodu skalnego, jak również na rabacie wrzosowej lub w ogródku przed domem.

Niestety, nie wszystkie formy uprawowe odziedziczyły po gatunku dzikim zdolność zawiązywania pięknych szyszek. Dlatego podczas zakupów warto zwrócić szczególną uwagę na odmiany ‘Blauer Pfiff’, ‘Bonsai Blue’, ‘Molli’ i ‘Siberlocke’, które już w młodości zdobią się w piękne barwy.

 

Do różnych aranżacji możemy wykorzystać szyszki innych iglaków. Niezwykle ozdobne są na przykład szyszki świerka, daglezji, modrzewia i sosny. Co ciekawe, spadają one z drzew w stanie nienaruszonym i w zdrewniałej postaci długo zachowują ładny wygląd. Natomiast szyszki jodły tracą łuski jeszcze na gałęziach.

Szyszki świerka oraz daglezji dojrzewają w ciągu jednego sezonu i już jesienią można je znaleźć pod drzewami. Zdobycie szyszek sosny i modrzewia jest trudniejsze, ponieważ trzymają się one mocno pędów nawet przez parę lat. Największe szyszki – długości 60 cm i wagi do 3 kg – mają niektóre sosny kalifornijskie. 

Dekoracyjne szyszki o różnych kształtach i kolorach

1. Osiągające długość 8 cm szyszki świerku kaukaskiego Picea orientalis ‘Aurea’ w młodości lśnią mocno czerwonofioletową barwą. Dojrzewając jesienią, przybierają kolor brązowy i opadają z drzewa. Na wiosnę niezwykle efektowny jest także złocisty kolor igieł młodych przyrostów. Później, w ciągu lata, pędy powoli przebarwiają się na zielono. Wyrastające na wysokość 8-12 m drzewo ma smukłą stożkowatą sylwetkę i doskonale pasuje do średniej wielkości ogrodu.

2. Modrzew japoński Larix kaempferi ma małe, początkowo okrągłe szyszki dł. 3 cm. Łuski stopniowo rozchylają się coraz mocniej i w końcu szyszka przybiera kształt kilkuwarstwowej rozety. Puste szyszki bez nasion będą utrzymywać się na pędach przez ponad rok. Późną jesienią stają się widoczne, gdyż modrzew jest wyjątkowym iglakiem zrzucającym igły przed zimą. Odmiana ‘Diana’ osiąga wysokość 8 m i wyróżnia się nietypowym pokrojem o nieregularnie ułożonych poskręcanych gałęziach.

3. Szyszki daglezji Pseudotsuga menziesii łatwo poznać po języczkowatych łuskach wspierających o trzech czubkach, które wystają daleko ponad krawędź łuski właściwej. Szyszki mają długość około 10 cm, dojrzewają w ciągu sezonu i opadają jesienią. Potężne drzewo osiąga wysokość 50 m i 10 m szerokości, dlatego można je sadzić tylko w bardzo dużych ogrodach. Drewno daglezji jest kruche, pędy łatwo łamie ciężki śnieg lub silny wiatr.

4. Araukaria Araucaria araucana pochodzi z Chile i zadziwia egzotycznym pokrojem. Dobrze rośnie w regionach o lekkich zimach. Kwiaty męskie mają typowy kształt szyszki. Prawdziwe szyszki, które powstają z kwiatów żeńskich, są kuliste i mają średnicę do 20 cm. Brązowiejące szyszki opadają po dwóch, trzech latach.